132 Yıllık Rüya Erdoğan`a Nasip Oluyor
Rize’de büyük bir heyecan var. Yüz yıllık rüya artık gerçek oluyor. Baba Reis Ekrem Orhon’un ve İspirli Lokman Koçan’ın son vasiyetleri gerçekleşiyor.
Tünel fikri 1880 yılında ortaya çıktı. Başbakanlık Osmanlı Arşivi kayıtlarına göre, 1880 yılı Osmanlı Devleti’nin kalkınma planında zamanın Bayındırlık Bakanı Hasan Fehmi Paşa tarafından ortaya atılan Rize-Erzurum karayolu ve tüneli projesi 132 yıl sonra hayat bulacak. Tamamlandığında Türkiye’nin en büyük dünyanın 3. büyük tüneli olacak olan Ovit Tüneli’nin, 13 Mayıs 2012 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından temeli atılacak.
Atalarımız kazma kürek ve yürekleri ile destek oldu
Ovit Tüneli, 1930’lu yıllarda Rize’de çok büyük bir heyecan oluşturmuş, gruplar halinde insanlar toplanarak, kazma- kürekle bu yolda çalışmışlardı.
1500 Rizeli geceli gündüzlü çalışıyordu
Rize – İspir Yolu üzerinde incelemelerde bulunan Mühendis Mazhar Bey, incelemelerini 30.03.1932 tarihli Rize Gazetesi’nde şu açıklamalarla anlatmıştı: “Biliyor musunuz en çok hoşuma giden ne oldu? Teftişe çıkmadan önce Rize – Erzurum yolu üzerinde ilkbahar çalışmasını tanzim etmiş, Rize’nin yüksek düşünceli çalışkan insanlarını 25 km. arasında yol vazifesi vererek iş başına sevk etmiştim. Çalışanların sayısı 1500 kişiyi geçti ve işleri bitmeden köylerine, Rize’deki işlerinin başına dönmeyeceklerini söylemeleri beni mutlu kıldı.”
1930 – 35 yılları arasında Rize Valiliği görevinde bulunan Ahmet Ekrem Engür, Rize – İspir yolu konusunda gayretler sarf etmişti. O dönem Rize’nin tek günlük gazetesi olan Rize Gazete’sinde hemen hemen her gün bu yolla ilgili yazılar yayınlanmış, yola ekonomik katkı sağlayan Rizelilerin isimleri listeler halinde yayınlanmıştı.
Rize- İspir Yolu için maddi yardımda bulunanlar
5 Haziran 1932 tarihli Rize Vilayet Gazetesi, bu yol için düzenlenen yardım kampanyasına katılanların listesini yayınlamıştı. Rize- İspir Yolu için maddi yardımda bulunanlar: Tüccar Tavilzade Mustafa Bey 500 lira, Belediye Reisi Hakkı Bey 300 lira, Tüccardan Kazancı Zade İbrahim Bey 200 lira, Tüccardan Şat Zade Ali Bey 200 lira, Tüccardan Zırhzade Süleyman Bey 200 lira, Göveli Zade Ahmet Bey 150 lira, Hacı Hasan Zade Gafur Bey 150 lira, Molla İbrahim Zade Hüseyin Bey 150 lira, Mizeli Zade Hamza Bey 150 lira, Şoti Zade Selamettin Bey 150 lira, Peştamal Tüccarlarından Hüseyin Bey 150 lira, Tüccardan Kopuz Zade Ahmet Bey 150 lira, Tüccardan Mataracı Zade Salih Bey 125 lira, Tuzcu Zada Ömer Bey 125 lira, Tüccardan Vardal Zade Ahmet Bey 125 lira, Encümen Daimi Azasından Hakkı Bey 125 lira, Tüccardan Aliağa Zade Hasan Bey 125 lira, Tüccardan Şeyh Hüseyin Z. Hüseyin Bey 125 lira, Eczacı Tevfik Bey 100 lira, Encümen Daimi Azasından Hasan Bey 100 lira, Tüccardan Durmuş Zade İsmail Bey 100 lira, Tüccardan Laz Zade Mustafa, Osman Bey 100 lira, Tüccardan Akmehmet Zade Mehmet Bey 100 lira, Baş Mühendis Asaf Bey 100 lira, Tüccardan Ali Zade Hasan Bey 100 lira, Tüccardan Veli İsmail Zade Ahmet Bey 100 lira, Tüccardan Tat Zade Bahattin Bey 100 lira, Tüccardan Göveli Zade Musa Bey 100 lira, Hacı Mahmut Zade Biraderler 100 lira, Eczacı Murat Bey 100 lira, Tat Zade Hulusi Bey 100 lira, Derviş Zade Adtullah Bey 100 lira, Topal Hasanoğlu Şaban Reis 100 lira...
Ekrem Orhon ömrünün son günlerinde hasta yatağındaki son arzusu: “Rize-İspir- Erzurum yolunun bir an önce tamamlayın ve son sözüm olarak bu dileğimi sayın genel müdüre iletin.”
Ağustos 1983 tarihinde Karayolları genel müdürü Turan Eren ile inceleme gezisine çıkan Rize’nin unutulmaz Belediye Başkanı Ekrem Orhon, gezi sırasında Kars’ın Göle ilçesinde ani bir rahatsızlık geçirmişti. Erzurum Tıp Fakültesi Hastanesine kaldırılmadan önce Kars’ta hasta olarak bulunduğu sırada Erzurum’a geçmiş olan Karayolları genel müdürünün telefonla durumunu sorması üzerine hafif bir sesle yine de Rize-İspir- Erzurum yolunun bir an önce yapılmasını istemiş ve ‘son sözüm olarak bu dileğimi sayın genel müdüre iletin’ demişti. Ağustos 1983 tarihinde sabah saat 05.30’da 74 yaşında hayata gözlerini yuman Ekrem Orhon’un son nefesinde bile aklından bir an olsun çıkarmadığı Rize – İspir yolu her dönem Rize ilinin gündeminde ön sıralarda yer almıştır.
Ovit Yolu’na girdi
Rize sınırlarında kalan Ovit Dağı geçidi, kar yağışının durumuna göre genellikle Kasım ile Nisan ayları arasında ulaşıma kapalı kalıyor. Yolun 12 ay boyunca ulaşıma açık tutulabilmesi için mevcut 260 kilometrelik Rize-Erzurum karayolunun İkizdere ile İspir arasındaki Ovit Dağı`nın tünelle geçilmesi uzun yıllardır planlanıyordu.
Haber:Fatih Sultan Kar
