Bakanlık ‘İlk Evim İlk İşyerim’ sosyal konut projesinin en çok merak edilen sorularını cevapladı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sosyal medya hesabından 250 bin sosyal konut başvurusuna ilişkin sıkça sorulan soruların cevaplarını yayımladı. Yapılan açıklamada proje hakkında en çok merak edilen 25 sorunun cevabına yer verildi.

Açıklamada ilk olarak “Başvuru aşamasında konut tipi seçilebilecek mi?” sorusunun cevabı yer aldı.

Açıklamaya göre başvurular, konut tipi (2+1 ve 3+1) ayrımı olmadan proje bazında başvuru yapılacak. Hak sahiplerinin konut tipleri ihale yapıldıktan sonra gerçekleştirilecek olan konut belirleme kurası ile belirlenecek.

"50 bin/100 bin konut projesinde kurada hak sahibi olup konut satış sözleşmesi imzalamayan vatandaşlar, 250 bin konut projesine başvuru yapabilirler mi?" sorusunun cevabı ise, “Dilekçeyle başvurarak hak sahipliğinin iptal edilmesini talep edip, yatırmış olduğu başvuru bedelini iade alan vatandaşlar 250 bin konut projesine başvuru yapabilir” oldu.

En çok merak edilen sorulardan birisi ise, “250 bin konut projesinde hane halkından farklı kişiler iki ayrı farklı projeye başvuru yapabilir mi?” oldu. Bakanlık bu soruya ise şu cevabı verdi: “250 bin konut projesinde hane halkı adına yalnızca bir adet başvuru yapılabilecektir; her iki eşin de başvuru yapması durumunda başvuruların tamamı geçersiz sayılacaktır.”

"Hane halkındaki farklı kişiler (kişi, eşi ve velayet altındaki çocuğu hariç) dede, 18 yaş üstü çocuk projelere başvuru yapabilir mi?" sorusunun cevabı ise, “Evet, başvurabilir” oldu.

Şehit ailesi kategorisinde yapılacak başvurularda yaş sınırının merak edilmesi üzerine Bakanlık burada herhangi bir yaş sınırının olmadığını duyurdu.

"Vekalet ile başvuru olabilir mi?! sorusunun cevabı “Evet” oldu.

Merak edilen diğer sorular ve cevapları ise şöyle:

- Her ilden başvuru yapılabilir mi?
Banka şubelerinden başvuru yapacak olanlar, sadece projenin bulunduğu ildeki yetkili şubelerden başvuru yapılabilir. Ancak e-Devlet üzerinde şartların taşınması şartı ile istenilen yerden başvuru yapılabilir.

- Başvuru şartları geçerliliğinde hangi tarih esas alınacak?
Gelir, konut olmama, ikametgah, yaş şartlarını başvuru tarihinde taşıması gerekmektedir. Daha sonraki değişiklikler dikkate alınmayacaktır.

- Adına kayıtlı ‘yapı kullanım belgesi’ olan vatandaşlar projelere başvuru yapabilirler mi?
Konut başvurusunda bulunan kişilerin kendisi, eşi ve velayeti altındaki çocukları üzerine tapuda kayıtlı bağımsız bir konutun bulunmaması, daha önce Toplu Konut İdaresince satılmış bir gayrimenkule sahip olmamış ve daha önce Toplu Konut İdaresinden kredi almamış olması şartı aranmaktadır. Yapı kullanım belgesi başvuru şartları arasında yer almamaktadır.

- Konutunu iade/fesih edenler ve işyeri alanlar başvuru yapabilir mi?
Konutunu iade/fesih edenler ve işyeri alanlar da başvuru yapabilecektir.

- E-Devlet'ten başvuru yapılabilir mi?
Evet. Ancak e-Devlet başvurularında başvuru yapabilmek için aktif bir başvurusunun olmaması gerekmektedir. Ancak sistemden veya kişinin bilgilerinin eksikliğinden dolayı e-Devlet başvurusu yapılamadığında bankadan başvurusu yapmalıdır.

- Hisseli tapu sahibi olanlar başvuru yapabilir mi?
Bağımsız ve tam hissesi olmadığı sürece başvuru yapılabilir.

- Engelli ve kısıtlı kişilerin başvurusu nasıl olacaktır?
Başvuru şartlarında engelli kategorisinden başvuru yapılabilmesi için en az yüzde 40 engelli olunması gerekmektedir. 18 yaşından küçük engelli çocuğu olan anne veya baba kendi adına Engelli kategorisinden başvuru yapabilecektir. 18 yaşından büyük kısıtlı olan engelliler vasi/velileri aracılığı ile başvuru yapacaklardır. Bu konuda vasilik kararında hüküm bulunmalı (borçlandırma işlemlerine, konut alım işlemlerine yönelik) veya vasilik makamı olan mahkemeden uygunluk yazısı getirilmelidir.

- Başvuru belgeleri ne zaman alınacak?
14 Eylül-31 Ekim 2022 tarihlerinde başvuru yapılacaktır. E-Devlet başvuruları 28 Ekim 2022 tarihinde sona erecektir. Başvuru belgeleri e-Devlet'ten başvuru yapanlar için yapılan kura sonucunda hak sahibi kabul edilen kişilerden sözleşme aşamasında temin edilecektir. Banka aracılığı ile başvuru yapanlar kategorisine göre engelli/emekli/genç/diğer durumu kanıtlayan belge ile ikamet/nüfus/gelir/yaş şartlarının belgelenmesi istenecektir.

- Başvuru bedel iadeleri ne zaman ve nasıl yapılacaktır?
‘Başvuru dönemi içinde’ başvuru bedelini alarak başvurusunu iptal edebilir. Daha sonra asil hak sahibi olmayanların başvuru bedelleri kuradan sonra 5 işgünü sonra iade edilecek. Başvurusu iptal edilenler de kurayı beklemeden başvuru bedelini iade alabilecekler.

- Aylık hane geliri nasıl hesaplanmalıdır?
Aylık hane halkı gelirinin en fazla net 16 bin TL (İstanbul ili için 18 bin TL) olması gerekmektedir. (Başvuru sahibinin ve eşinin gıda, yol, vs. her türlü aldıkları yardımlar dahil olmak üzere toplam hane halkı aylık net gelirinin toplamı.) Maaşında icra kesintisi olanların icra kesintisinden önceki geliri dikkate alınacaktır.

- Çiftçi veya ticari faaliyeti olan kişilerin başvurularında belirtilen azami gelirleri nasıl tespit edilecektir?
Ticari faaliyeti olanlarda son yıl vergi levhasında görünen yıllık net karın 12’ye bölünmesi sonucundaki değer ile gelir tespit edilecektir. Zirai faaliyeti olanlarda ise (bilanço ve işletme esasına göre defter tutanlar hariç) beyan ettikleri gelirleri esas alınacaktır.

- Geliri olmayanlar bu projelere başvurabilir mi?
TOKİ tarafından söz konusu projelere başvuru için asgari gelir düzeyi belirlenmemiştir.

- Sözleşme ne zaman imzalanacak, inşaat ne zaman başlayacaktır?
İdarece inşa edilecek konut projelerinde imar planlama, projelendirme ve ruhsatlandırma işlemlerinin tamamlanması ve ihale sürecini müteakip, konutların satış fiyatları belirleme işlemleri tamamlandıktan sonra sözleşme imzalama işlemleri başlatılacaktır.

- Konutu devir edebilir miyiz?
2+1 ve 3+1 konutlarda alıcının devir hakkı bulunmamaktadır.

- Başvuru sürecinde yapılan başvuru farklı proje ile değiştirilebilir mi?
250 bin konut projesinde herhangi bir projeye başvuru yaptıktan sonra başka bir projeye başvuru yapılmak istenmesi durumunda ilk başvuru yapılan projedeki başvurunun bankada iptal edilmesinden sonra ikinci bir projeye başvuru yapılabilir.

- Peşinat oranını fazla ödeme veya tamamen kapatılabilir mi? Vadede kısaltma olabilecek mi?
Peşinat oranını fazla ödeme imkanı bulunmakta olup, tamamen de kapatılabilir. Vadede kısaltma imkanı bulunmaktadır.

- Vatandaşın konutunu iade etmek istemesi halinde süreç ne şekilde ilerleyecek?
İade etme hakkı bulunmakta olup, banka nezdinde imzalanan satış sözleşmesi hükümleri uyarınca işlem yapılacaktır.

- 250 bin konut projesinde asil hak sahibi olup, çıkan konutu istemeyenler için başvuru bedel iade süresi nedir?
İlgili projedeki sözleşme imzalama süresinin bitimini müteakiben başvuru iade işlemleri yapılacaktır.

- Konut değiştirme (becayiş) imkanı var mı?
Sözleşme imzalama aşamasında vardır.

- ‘Engelli çocuk yardımı’ hane halkı gelirine ilave edilecek mi?
Evet dahil edilmektedir.

Öte yandan Anadolu Ajansı, genel başvuru şartları haricinde başvuru koşullarına uygunluk için merak edilenleri 10 soruda derledi.

1- Eşim 5 sene önce TOKİ'ye başvurdu ve ev alma hakkı kazandı. Sonra borcumuzu ödeyemediğimiz için evi TOKİ'ye devrettik. Bu kampanyaya başvuru hakkım var mı?

Daha önce TOKİ'nin kampanyalarından ev hakkı kazanıldığı için, satılsa ve devredilse dahi, bu sosyal konut projesine başvurulamıyor.

2- Annem, babam, ağabeyimle 4 kişilik bir aileyiz ve gelirimiz 16 bin liranın üstü. Ağabeyim ve ben 18 yaşın üstündeyiz. İkimiz de ayrı ayrı başvuru yapabilir miyiz?

Hane halkı başvuru sahibinin kendisini, evli ise eşini ve velayeti altındaki çocukları kapsamaktadır. 18 yaşını dolduranlar bağımsız birey olmaları nedeniyle diğer şartları taşımaları halinde kendi adlarına başvuru yapabilirler.

3- Eşim ve benim gelirim 16 bin liranın altında kalıyor. Eşim sosyal konuta, ben konut arsasına başvuru yapabilir miyim?

Konut arsası, vatandaşların kendi konutlarını istedikleri gibi yapabilmeleri için planlanmış bir proje olduğundan konuta başvurudan bir farkı olmamaktadır. Bir haneden ancak bir konut başvurusu yapılabilir. Ya konuta ya da konut arsasına başvuru yapılabilir.

4- Biri engelli 13 yaşında bir oğlum var. Oğlumuzun engel durumu yüzde 40. Kendi adımıza çocuğumuzun engel durumunu belgeleyerek, engelli kategorisinden başvuru yapabilir miyiz?

Çocuğunun engel durumuna ilişkin belge ile ebeveynler kendi adına sosyal konut başvurusu yapabilir.

5- Memur maaşlarına yılda iki kez zam yapılıyor. Konut taksitlerine de yılda iki defa zam mı olacak? Sosyal konutta taksitler 240 ay sabit fiyat mı olacak?

Hak sahiplerine konutlar yüzde 10 peşinat ve 240 ay vade ile satılacak. Taksit ödemeleri sözleşme tarihini takip eden ay itibariyle başlatılacak. Hak sahiplerinin konutlarına ait kalan borç bakiyesi ve aylık taksitler her yılın ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez, bir önceki 6 aylık dönemdeki memur maaş artış oranı dikkate alınarak "idarece" tespit edilen oranda artırılacak. İlk dönemsel artış sözleşme tarihine göre belirlenecek. Geçen yıl TOKİ'nin konutlarında memur maaş zammı oranında taksitlere zam yapmadığının hatırlanması gerekmektedir. İdare'nin kararı burada geçerli olmaktadır.

6- 18 yaşında üniversitede okuyan çocuğum var ve geliri yok. Onun adına ben başvuru yapabiliyor muyum?

Hane halkı geliri 16 bin liranın altında olsa dahi çocuğun, 18 yaşında olduğu için kendisinin başvuru yapması gerekiyor.

7- Memlekette babamdan kalma küçük bir arsam var. Bu, sosyal konuta başvuru yapmama engel mi?

Konut satın almak için başvuruda bulunanların kendileri, eşleri ve velayetleri altındaki çocukları üzerine ülke sınırları dahilinde tapuda kayıtlı bağımsız konutlarının ve arsa üzerinde mesken kaydının olmaması gerekiyor. Arsa üzerinde mesken kaydı olmayanlar sosyal konuta başvurabilir.

8 - Eşimden ayrıyım, iki çocuğum var ve ev kirası ödemekte zorlandığım için babamın yanında yaşıyorum. Hane halkı geliri hesaplanırken babamın ve benim gelirlerimiz birlikte mi değerlendiriliyor? Babam ve ben ayrı ayrı sosyal konuta başvurabilir miyiz?

Hane halkı geliri, eşlerin ve velayeti altındaki çocukların toplam gelirini ifade etmektedir. Dolayısıyla bu durumdakiler ayrı ayrı başvurabilir.

9- Babam malulen emekliyken vefat etti ve maaş hakkı anneme geçti. TOKİ'den daha önce ev almayan ve halen evi bulunmayan annem sosyal konuta başvurabilir mi?

Emekliler, Sosyal Güvenlik Kurumundan alacakları emekli olduklarını gösteren belgeyle başvuru yapabilir. Vefat eden emeklinin emekli olmayan eşinin de başvuru hakkı bulunuyor.

10- Genç kategorisine "14 Eylül 1992 tarihinden sonra doğan vatandaşlarımız müracaat edebilecektir." ifadesi başvuru şartlarında bulunuyor. Ben 14 Eylül 1992 doğumluyum başvuru yapabilir miyim?

14 Eylül 1992 tarihi ve sonrasında doğan gençler sosyal konuta başvuru yapabilirler.