Bekaroğlu Fındıklı’daki Sondajı Cumhurbaşkanı Yardımcısına Sordu

TBMM’ye yazılı soru önergesi veren CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Rize’nin Fındıklı ilçesindeki 1. Derece Doğal SİT Alanı olan Çağlayan Vadisinde Enerji Bakanlığınca Maden Tetkik Arama Kurumu’na (MTA) IV. Grup Maden Arama Ruhsatı ile karot, kırıntı ve numune alma ile AR-GE amaçlı sondaj izni verildiğini hatırlatarak, MTA’nın bu çalışmaları TPIC firmasına yaptırmasının yasal dayanağını sordu. Sondaj çalışmalarının gizlilik içerisinde yapılması yöre halkını tedirgin etmiş, çalışmalar sırasında toprağın çeşitli kimyasallarla birlikte dereye karıştığı şeklinde şikayetlere konu olmuştu.

Önergede, 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 7’nci maddesinde verilmiş olan maden ruhsatlarına kısıtlama getirilebileceği, Bakanlıkça ruhsat müracaatına kapatılabileceğinin belirtildiğini vurgulayan Bekaroğlu, aynı maddeye ek fıkrada, 1 inci derece sit alanlarının da içinde sayıldığı koruma bölgelerine ait koordinatların Genel Müdürlüğe bildirilmesi gerektiğinin belirtildiğini vurguladı.

Rize ili Fındıklı ilçesi Çağlayan vadisinde 1 inci derece doğal sit alanında kalan 101 Ada 1 Parselde kaim 2.185,65 Ha alanda Maden İşleri Genel Müdürlüğünce Maden Tetkik Arama Kurumu’na (MTA) IV. Grup Maden Arama Ruhsatı ile karot, kırıntı ve numune alma ile AR-GE amaçlı sondaj izni verildiğini, ruhsatın yürürlüğe giriş tarihinin 29.12.2017, ruhsatın bitim tarihinin ise 29.12.2024 olduğunu hatırlatan Bekaroğlu, ruhsat sahibi olan MTA’nın, sondaj işlerini TPIC adlı firmaya devrettiğinin anlaşıldığını, hem MTA’nın hem firmanın iletişim adresinin Hopa’daki Paluri Otel olmasının halkı tedirgin ettiğini, gizemli çalışmaların vadinin doğal sit olma özelliklerinin kaybolması sonucunu doğurabileceği endişesini taşıdığını ifade etti.

Vadide HES projelerinin geçtiğimiz yıllarda İdare Mahkemesi kararlarıyla durdurulmasının gerekçesi olan Vadinin ‘Doğal SİT Alanı’ özelliklerinin devam ettiğini kaydeden Bekaroğlu, “Çağlayan Vadisi; tarihi konakları ve taş kemer köprüleriyle organik ürünlerin üretildiği bir organik vadi ve aynı zamanda turizm bölgesidir. Vadinin Doğal SİT Alanı özelliklerinin korunması yönündeki yargı kararlarını olumlu bulan vatandaşların beklentisi, yürütmenin de bu hassasiyetleri gözetmesidir. TPIC’in çeşitli kimyasallar kullanarak bölgede sondaj yaptığı, bu çalışmalarda kullanılan çeşitli kimyasalların dereye karıştığı ve toprağın aktığı derenin bulanıklaştığı çevre halkı tarafından ifade edilmektedir.” diyerek Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a şu soruları yöneltti:

1- 3213 sayılı Maden Kanununun 7. maddesi hükümlerine göre 1. Derece Doğal SİT Alanı olan Çağlayan Vadisinde ÇED raporu alınmadan, halka bilgi verilmeden karot, kırıntı ve numune alma ile sondaj yapılması normal midir?

2- MTA’nın karot, kırıntı ve numune alma ile sondaj işlerini TPIC adlı firmaya yaptırdığı iddiası doğru mudur? Doğru ise bunun yasal dayanağı var mıdır?

3- Karot, kırıntı ve numune alma ile sondaj gibi müdahalelere maruz kalan Vadinin doğal özelliklerinin kaybolması riskine karşı ne gibi tedbirler alınmıştır?

4- Karot, kırıntı ve numune alma ile sondaj çalışmalarında çeşitli kimyasallar kullanıldığı, bu kimyasalların ve toprağın dereye karışıp kirliliğe yol açtığı iddiaları doğru mudur? Bu konuda bir araştırma yapmayı düşünüyor musunuz?

5- Yöre halkının şikâyetine neden olan, firmanın kontrolsüz ve denetimsiz şekilde sondaj yaptığına ilişkin ifadeler doğru mudur? İdare tarafından çalışmalar denetlenmekte midir?