Çaykur’un 6 Fabrikasının Kapanma Tehlikesi ile 100 Bin Ton İthal Kuru Çayın Önü Resmen Açıldı

Çaykur’un 6 Fabrikasının Kapanma Tehlikesi ile 100 Bin Ton İthal Kuru Çayın Önü Resmen Açıldı
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Rize’de bazı bölgelerde 5 yıldır uygulanmakta olan ve yüzde 50 ürün kaybına neden olan organik gübrenin 2018 yılında tüm çay alanlarında uygulanacağını söyledi.

5 yıldır organik gübre kullanımının yapıldığı yaklaşık 40 bin dönüm alanda yüzde 50 ürün kaybı yaşandığından yaş çay üreticisine kilo başı olarak yaş çay fiyatının 2 katı ücret ödenirken, Bakan Çelik’in açıkladığı şekilde 2018 yılında tüm çay alanlarında aynı anda uygulanacak zorunlu organik gübre kullanımı nedeniyle yaşanacak yüzde 50 verim kaybı dolayısıyla ülkenin tükettiği kuru çay ihtiyacını üretemeyecek konuma gelecek olan Türkiye, 100 bin ton dolayında kuru çay ithal etme tehlikesiyle karşı karşıya bırakıldı. Üretilecek yaş çayında yüzde 50 düşüş göstermesi nedeniyle üretecek çay bulamayacak Çaykur fabrikaları da atıl duruma düşecek ve Çaykur’a ait 350 ton kapasiteli 6 çay fabrikası da kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.

Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun illerinde 2016 yılında 830 bin dekar alanda 212 bin üretici tarafından çay tarımı yapılırken, 1 milyon 299 bin ton yaş çay üretildi. Üretilen bu çayın 653 bin tonunu ÇAYKUR, kalan kısmını ise özel sektör işletmeleri müstahsilden satın aldı. 2016 yılında alınan yaş çay ile 253 bin 300 ton kuru çay üretildi. 40 bin dekar alanda ise organik çay üretimi yapılıyor. Organik çay üretimi yapılan bu alanlarda 5 yıldır organik gübre kullanımı nedeniyle yüzde 50 ürün kaybının önüne geçilemediğinden organik gübre üreticilerine kilo fiyatı olarak 2016 yılında yaş çay fiyatının 2 katı ücret olan 3,50 TL ödeniyordu.

Aynı anda tüm bölgelerde uygulanmak istenen zorunlu organik gübre kullanımıyla yaş çay üretiminde yaşanacak yüzde 50 ürün kaybıyla yaş çay üretiminin 700 bin tonun altına düşeceği değerlendirilirken, üretilecek kuru çayında 140 bin tonlara düşeceği öngörülüyor. Buna karşılık yıllık kuru çay ihtiyacı 230 Bin ton dolayında olan Türkiye, zorunlu organik gübre kullanımıyla kuru çay ihtiyacını karşılayacak yaş çay üretemeyeceğinden 100 bin ton kuru çay ithal etmek zorunda kalacak. Çaykur da üretimini yapacağı yaş çayda yüzde 50’ye yakın kayıp yaşayacağından fabrikalar atıl duruma kalacak ve Çaykur'a ait 350 ton kapasiteli 6 çay fabrikası da kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.

Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Paliç ve Ak Parti Rize Milletvekili Hikmet Ayar, geçtiğimiz günlerde zorunlu organik gübre kullanımının aynı anda tüm çay bahçelerinde uygulanmasının krize neden olacağına dikkat çekmiş ve yaklaşık 100 Bin ton kuru çay ithalatının yapılmasının söz konusu olacağını belirtmiş, Milletvekili Ayar bunun  Türk çaycılığının sonu olacağını ifade etmişti.

Organik çayı desteklediklerini ancak zorunlu organik çay üretiminden ziyade organik çaya kademeli geçiş yapılması gerektiğinin altını çizen Ayar, “Organik çaya geçmek bizim için olmazsa olmazdır. Organik çaya geçişin çalışmaları 2012 yılında başlamıştır. Ve 36 bin dekarla organik çaya geçilmiştir. Ancak orada bir ürün kaybı söz konusudur. Oradaki ürün kaybını da telafi ederek organikleşmenin devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bununla ilgili çok ciddi çalışmaların yapıldığını da biliyoruz. İnşallah önümüzdeki süreçte bu biraz daha hızlanarak organik gübre üretimini sağlamak ve ürün kaybını telafi etmek suretiyle önümüzdeki yıllarda kademeli bir şekilde geçilmesini arzuluyoruz. Bir anda organik gübreden emin olmadan 830 bin dekar çay alanının organiğe geçirilmesi diye bir şeyin çok akılcı olmayacağını düşünüyoruz. “ diye konuşmuştu.

Bakan Faruk Çelik ise, tüm çay alanlarında zorunlu organik gübre kullanımı nedeniyle yaşanacak yüzde 50 ürün kaybını ve 100 bin ton çay ithal etme ile Çaykur’un 6 fabrikasının kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalma riskini görmezden gelerek, Rize’de yaş çay fiyatını açıkladığı programda 2018 yılında tüm çay alanlarında zorunlu organik gübre kullanımına geçeceklerini açıkladı.

İşte Bakan Çelik’in o açıklamaları:

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, "Yalnız organik çay değil, bu bölgenin bazı illerinin tümden organik iller olması gerekiyor" dedi.

Çelik, ÇAYKUR Genel Müdürlüğünde düzenlenen, 2017 Yılı Yaş Çay Alım Kampanyası açılış töreninde yaptığı konuşmada, ülkenin çok önemli süreçlerden geçmesine rağmen 80 milyon vatandaşa hiçbir acı reçete içirmeden ve Ankara'nın yaşadığı önemli büyük sorunları hissettirmeyen yönetim anlayışında olduklarını belirtti.

Bakan Çelik, güçlü bir lider ve halkından güç alan bir iktidar olduklarını, eğer bu gücü bulmasalar bugün çay fiyatlarını açıklamak veya ülkenin geleceği ile ilgili olumlu bir şey söylemenin mümkün olmadığı bir tablo ile Türkiye'nin karşı karşıya kalabileceğini vurguladı.

Bakanlığı döneminde tarım vizyonu ve geleceği açısından tarım politikalarını milli tarım projesi altında toplayarak bu çerçevede bitkisel ve hayvansal üretimin geleceğinin milli bir temele oturması noktasında önemli adımlar atıldığına dikkati çeken Çelik, "Çay, Türkiye'de 212 bin ailenin geçim kaynağı. Son derece önemli bir tarımsal ürün. Dünyada 4 milyon hektarda çay tarımı yapılıyor ve 6 milyon ton kuru çay elde ediliyor. Ülkemizde ise 76 hektar alanda 1,3 milyon ton üretilen yaş çaydan 270 bin ton kuru çay elde ediliyor. Yaş çay alımının yüzde 55'i ÇAYKUR, yüzde 45'i ise özel sektör tarafından yapılıyor. Çaydaki yeterlilik oranının yüzde yüz düzeyinde olduğunu belirtmek istiyorum." ifadelerini kullandı.

Çayın stratejik bir ürün olduğuna işaret eden Çelik, aylardır yalnız arazide bunun ticareti ve üretimi ile meşgul olanların değil bilim insanların da öncülüğünde çay sistemi, çay anlayışıyla ilgili politikaların geleceğe nasıl taşınacağı ile ilgili çok önemli toplantılar yaptıklarını söyledi. Çelik, "Ne gördük? Bilinçsiz ve gereksiz kullanılan kimyasal gübrelerin olduğunu gördük. Toprağın kalitesini almış götürmüş. Bu bölgenin geçim geleceği çaya endeksli hem de bu şekilde yanlışlar yapma ve ısrarcı olma gibi bir lüksümüzün olmaması gerekiyor." şeklinde konuştu.

Tarlalarda bilinçsiz bir bakım olduğunu ve üretimde de yeterli bilincin olmadığını belirten Çelik, "Ne kadar bilinçli bir şekilde bu tarımsal ürünün üretimini gerçekleştiriyoruz? Burada da sıkıntılar var. Çaylık alanların yenilenmesi yani yaşlılık sorunu, buna bir çözüm bulabildik mi? Bu sorunu çözmek için, el birliğiyle neler yapmamız gerekiyor? Bu, sizin çocuklarınızın ve torunlarınızın, bölgede yaşayan ve yaşayacak insanların geleceği açısından önemli olduğu için ifade ediyorum. Mülkiyet ve tapu sorunu var." ifadelerini kullandı.

- Organik tarım çalışmaları

Çay tarımındaki sorunların çözümü için önemli iki adım atma kararı aldıklarını dile getiren Çelik, "Birincisi çay kanunu. Bu konuda çok kez toplantı yaptık. Çay kanunu taslağını tamamladık ve başbakanlığa gönderdik. Önümüzdeki dönem içinde bunun yasalaşması konusunda irade, hükümette ve bakanlıkta. Çay üreticilerinin de bu yönde bir beklentisi var. Bunu hızlandıracağız." dedi.

Bu yıl çay alanlarının yarısının organik üretime geçilmesi için değerlendirmeler yapıldığına ama 2018'e ertelenmesi konusunda talep geldiğine dikkati çeken Çelik, şöyle devam etti: "Yapılması gerekeni zamanında yapacaksınız. Uzatmanın bir anlamı yok. Korkunun ecele faydası yok. Organik çaya geçmekten başka çıkış yolu var mı? Birisi çıkıp diyecek ki 'dekar başına 150 kilo kimyasal kullanıyor, 200 hatta 300 kilo kullanalım' diye bir şey söylenemeyeceğine göre,  tablo vahim olduğuna göre, yapılması gereken belli ve bunu geciktirmenin bir anlamı yok. Bu irade bakanlıkta, bizde var. Buradan çok farklı seslerin çıkmasına gerek yok. Bilim insanları ve üretici ile konuşuyoruz 'acil' diyor. Yalnız organik çay değil, bu bölgenin bazı illerinin tümden organik iller olması gerekiyor. Rize, Artvin, Gümüşhane, Bayburt ve Tunceli gibi bazı illerin üretimde tümden organiğe geçmesi noktasındaki kararlılığımızı hemen 2018'de gerçekleştirmemiz gerekiyor. Kimin bu konuda farklı görüşü varsa gelsin biz onu, o bizi ikna etsin. Bu işi artık rayına koyalım. Bu karalılığımızı yeniden yıllara yaymayalım. Yapılması gerekeni biran önce gerçekleştirelim."

- AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Yazıcı

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı'da toplantıda yaptığı konuşmada, bölgenin en önemli ürünü olan çay üretiminin bir markaya dönüştürülmesi hedefi olduğunu belirtti.

Organik tarım için en önemli adımın organik çay üretimine geçiş olduğunu vurgulayan Yazıcı, şunları söyledi: "Dünyada uluslararası ilişkilerde en önemli konu gıda üretimidir. İnsanların gelir düzeyi artıkça gıdada nitelikli ürünler talep edilmekte ve organik ürünler takip edilmektedir. Mevsim ve toprak koşulları itibariyle organik çay üretimine uygun bir coğrafyadayız. Bundan ödün vermemeliyiz. Özel sektör, kamu, üretici ve tüketiciler olsun çayın bir marka haline dönüşümünü sağlamak ve kaliteli olabilmesi için organik çaya geçiş konusunda bir ortak zemin oluşturarak onun üzerinde yürümeliyiz."

İLGİLİ HABERİMİZ

Rize Milletvekili Ayar : Zorunlu Organik Gübre ile Türkiye 80 Bin Ton Kuru Çay İthal Edecek

Milletvekili Ayar: Organiğe Geçiş Kademeli Olarak Devam Edecek

Çayda Büyük Tehlike Kapıda: Türkiye 100 Bin Ton Kuru Çay İthal Edecek