Damar Sertliği Olarak Bilinen Atardamarların Kalınlaşması Durumu Ateroskleroz

Atar damarların iç yapısında aterom plakları adı verilen, normal damar yapısından farklılık gösteren yapılar ortaya çıkar. Bu aterom plakları büyük ve orta çaplı atar damarların iç yapısında ortaya çıkmaktadır. Aterom yapıları yumuşak, açık renkli ve içi yağ dolu olan plak şeklindeki yapılardır.

Ateroskleroz tablosunda ortaya çıkan aterom plakları insan bedeninde başlıca 2 büyük probleme neden olmaktadır. Birincisi yırtılan plakların içinden çıkan parçalar akıntı ile beraber daha dar damarların tıkanmasına hatta kalp krizine neden olabilmektedir. İkincisi ise oluşan aterom plaklarının daha da büyüyerek damar daralmasına neden olabilir. Her iki problemde de atar damarların tıkanması sonucu organlara ve dokulara yeterli miktarda kan gidemez ve siyanoz tablosu ortaya çıkar.

Aterom plaklarının oluşması nedeniyle görülen ateroskleroz tablosunda etkilenen damara göre farklı klinik problemlere neden olabilir. Başlıca kardiyovasküler sistem rahatsızlığı ise koroner arter hastalıklarıdır ve yaygın bir şekilde görülür. Koroner arterler yani atar damarlar kalbi besleyen damarlardır. Daralan koroner arterler nedeniyle kalp içerisine giden kan akımı azalır. Koroner damarlardaki daralma nedeniyle zamanla damarların tıkanmasına neden olabilir ve başlıca kalp krizi ve ani kalp durmalarının yanı sıra nefes darlığı, göğüs ağrıları ve efor kaybına neden olabilmektedir.

Aterosklerozun Nedenleri Nelerdir?

Damar sertliği şeklinde de isimlendirilen ateroskleroz birçok nedene bağlı olarak görülebilmektedir. Aslında nedeni tam olarak bilinmese de damarlardaki lipid yani yağ seviyesini arttıran nedenlerin ateroskleroz hastalığını ortaya çıkardığı düşünülmektedir. Ateroskleroz tedavisi de bu nedenlere göre planlanıp uygulanmaktadır.

Kanda kolesterol seviyesinin yükselmesi ateroskleroz hastalığının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kolesterol seviyesi trans yağlardan zengin yiyecekler ile beslenildiğinde veya doymuş yağlardan zengin besinlerin tüketilmesi sonucunda artış göstermektedir.

Ateroskleroz tablosuna neden olan diğer bir sebep ise atardamarların iç yapısında oluşan hasarlardır. Herhangi bir nedene bağlı olarak gelişen hasarların sonucunda damarın iç yapısında aterom plakları birikmeye başlar. Oluşan bu aterom plakları damarları sertleştirir ve daralmaya neden olur sonucunda da ateroskleroz hastalığı ortaya çıkar.

Ateroskleroz hastalığının oluşması açısından farklı risk grupları vardır. Bunlar;

• Kolesterol yüksekliği
• Obezite
• Sigara kullanımı
• Trans yağ oranı ve doymuş yağ oranı yüksek gıdalar ile beslenmek
• Hareketsizlik
• Menopoz
• İnsülin direnci ya da diyabet

gibi nedenlere bağlı olarak ateroskleroz oluşma olasılığı oldukça yüksektir.

Aterosklerozun Belirtileri Nelerdir?

Ateroskleroz her ne kadar dolaşım sistemi gibi önemli bir sistemi etkisi altına alsa da görülen belirti ve bulgular uzun vadede görülmemektedir. Hatta kimi hastalarda ciddi rahatsızlıklar ortaya çıkana kadar hiçbir belirti görülmeyebilir.

Ateroskleroz hastalarında belirtiler damarlar iyice daraldığı zaman görülmektedir. Görülen bu belirtiler ani kalp krizi, inme veya diğer kardiyovasküler sistem hastalıkları ortaya çıktığı zaman fark edilir. Ateroskleroz hastalarında görülen belirti ve bulgular şu şekilde şu şekildedir;

• Bilinç kaybı
• Nefes darlığı gibi solunum sistemi rahatsızlıkları
• Ani kilo kayıpları
• Görme problemleri
• Bilinç kaybı
• Baş dönmesi veya bayılmalar
• Anksiyete
• Yorgunluk
• Öksürük krizleri
• Bulantı ve kusma
• İştahsızlık
• İdrar oluşum miktarında artış
• Ellerde ve ayaklarda şişme gibi belirtiler ateroskleroz hastalarında yaygın olarak görülen belirti ve bulgulardandır.

Ateroskleroz Tedavisi Nasıldır?

Ateroskleroz hastalarının tedavi edilebilmesi için çeşitli testler ile kesin tanı konulmalı ve altta yatan nedene göre ateroskleroz tedavisi planlanmalıdır. Ateroskleroz tedavisinde amaç aterom plaklarının tıkadığı damarları açmak, kanda pıhtı oluşumunu engellemek, aterom plaklarının oluşmasını engellemek ve ortaya çıkan belirtileri azaltmayı içermektedir. Ateroskleroz hastalarının tedavisine başlanmadan önce öncelikle yaşam tarzında değişiklikler yapılmalıdır.

Trans yağ ve doymuş yağ içeren besinlerden, sigara ve alkolden ve şekerli besinlerden uzak durulması gerekmektedir. Eğer yaşam tarzında yapılan değişiklikler ile ateroskleroz hastalığı ortadan kalmadıysa ilaç tedavisine başvurulabilir. İlaç tedavisinin yanı sıra cerrahi yöntemler ile de hastalar tedavi edilebilmektedir. Bu tedaviler kalp ve damar cerrahisi doktorları İstanbul tarafından uygulanmaktadır. Ateroskleroz hastaları eğer tedavi edilmezse kalp krizi, inme, damar yırtılmaları, aritmi veya kalp yetmezliği gibi ciddi hastalıklara neden olabilir hatta ölümle sonuçlanabilir.