Rize Çayı Türkiye'ye Yetmedi

Türkiye'nin çay ihtiyacını karşılayan Rize, ülkede tüketilen çayın üretilenden fazla olması dolayısıyla bu ihtiyacı karşılayamadı. Rize Ticaret Borsası (RTB) Başkanı Mehmet Erdoğan yeni çay alanlarına ihtiyaç olduğunu ve çaylık alanların artırılması gerektiğini söyledi.

Rize Ticaret Borsası (RTB), geçen yıl Türkiye'de üretimin 210 bin ton civarında olmasına rağmen tüketimin 240 bin tona çıkması üzerine çaylık alanların yüzde 15-20 oranında artırılması yönünde çalışma yapmaya karar verdi.

Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, yaptığı açıklamada, 2009 yılında 1 milyon 110 bin ton civarında yaş çay hasat edildiğini, bundan da 210 bin ton civarında kuru çay elde edildiğini belirtti.

Son yıllarda üretimin bu oranlarda olduğunu ifade eden Erdoğan, ''Geçen yılki üretim önceki yıllara göre hemen hemen aynı ama tüketim artmış. Resmi ve gayri resmi girişlerle birlikte ülkede 240 bin ton çay tüketildi. Bu da çayın Türkiye'de değer kazanmaya başladığını gösteriyor'' dedi.

Türkiye'de çay tüketiminin üretimden fazla olduğunun ortaya çıkması üzerine kendilerine bir hedef koyduklarını anlatan Erdoğan, şöyle dedi: ''Şu anda 210 bin ton çay üretiyoruz ama bunu 240 bin tona çıkarttığımızda tüketilebileceğini gördük. Yani kaçağı engellediğimizde 20-25 bin ton daha çay üretsek bile bunu satabiliriz. Ülkemize 5 bin resmi, 20-30 bin ton da kaçak çay giriyor. Başka ülkelerden giren kaçak çayların yerini almalıyız. Kalitesi, fiyatı, şekliyle her yönüyle bunu öngörmeliyiz. Bunun için kendimize yüzde 15-20 oranında yeni çay alanı açma konusunda hedef koyduk.''

Kendisinin her zaman, Türkiye'nin çayının kendisine yetmediğini, yeni çaylık alanları açılması gerektiğini söylediğini dile getiren Erdoğan, şunları söyledi: ''Bu bölgemizde yeni istihdam alanları anlamına gelecek. Göçü önleyecek, bölgenin gelir seviyesi yükselecek. Bölgeye ve ülkeye katma değer sağlayacak. Bunun ilk çalışmasını borsa olarak başlattık. ÇAYKUR ile bölgedeki ziraat odaları, tarım il müdürlüklerine yazı yazdık. Kaybolan çaylık alanlarının yerine ve ihtiyaç olan yere yüzde 15-20 yeni çaylık oluşturma serbestisi getirilmesi istiyoruz. Bu da ortalama 100 bin ton civarında yaş çay üretimi demektir. Elbette bazı engeller çıkacaktır. Ama bunun getirilerini bölgemizdeki tüm sivil toplum örgütleri olarak yetkililere anlatabilirsek, bunu alamamak diye bir şey olmayacağını düşünüyorum. Çünkü üretim tüketim dengesi şu anda tüketim lehine. Eğer boşluk bırakırsak bugün olduğu gibi pazarı doldurmak için dışarıdan bölgemize akın edilir. Bu çay sektörünün ilerisine de zarar verir. Bu nedenle bunun artırılması için çaba gösterilmelidir.''

''GEÇ BİLE KALINDI''

Mehmet Erdoğan, bu konuda geç bile kaldıklarını savunarak, ''Bu çalışmaya yıllar önce başlamalıdaydık. Çünkü bunu bu yıl gerçekleştirirsek dikilecek çaylık alanlar 5 yıl sonra üretime girecek. Dolayısıyla ancak 2015 yılında üretilen çayın tamamını Türkiye'de üretmiş oluruz.'' diye konuştu.

Çayda kayıt dışının çok fazla olduğunu vurgulayan Erdoğan, ''Geçmiş yıllardaki verilerin çok sağlıklı olduğunu sanmıyorum. Kişi başına tüketim son yıllarda 2.8 kilogramdan 3 kilograma çıktı. Ama verilere baktığımızda üretim son 15-20 yılda yüzde 60 artmış görünüyor. Bu mantıklı değil'' dedi.