Üreticiden Fiyat Tepkisi: Üç Beş Çay Şirketinin İnsafına Terk Edildik!
Tüm Üretici Köylü Sendikası (Tüm Köy Sen) Genel Başkanı Sadık Turan, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in 1,90 lira olarak açıkladığı yaş çay fiyatına tepki gösterdi. Çay üreticisinin yine şirketlerin insafına bırakıldığını ifade eden Turan, “Bakanlık yaş çay alım fiyatını belirlerken 200 bin çay üreticisini değil üç beş çay şirketini düşünerek belirliyor" dedi.
BAKANLIK 200 BİN ÇAY ÜRETİCİSİNİ DEĞİL 3 – 5 ÇAY ŞİRKETİNİ DÜŞÜNEREK ÇAY FİYATINI BELİRLİYOR
ÇAY ÜRETİCİSİ SERBEST PİYASANIN TÜCCAR DEĞİRMENİNDE ÖĞÜTÜLÜYOR
Bakanlığın 200 bin çay üreticisini değil, üç beş şirketi düşünerek belirlediğini ifade eden Tüm Köy Sen Genel Başkanı Sadık Turan, “Her sene çay kampanya döneminde Tarım Bakanlığı çay fiyatını açıklıyor. Tarım Bakanı açıklanan fiyatın yaş çay alım fiyatı olduğunu üzerine basa basa vurguluyor. Yani ÇAYKUR açıklanan fiyattan, özel sektörde tutturduğu fiyattan alacak. Gıda Tarım Hayvancılık Bakanının özel sektöre seslenerek üreticiyi mağdur etmeyin sözleri ise sadece hoş bir seda olarak kalıyor. Bakan da Başbakan da biliyor ki açıklanan fiyat taban fiyat değil yaş çay alımında tavan fiyat olarak işlev görüyor. Çünkü özel çay şirketlerinin daha ucuza çay almaması için çay üreticisini koruyan bir düzenleme yok. Bakanlık yaş çay alım fiyatını belirlerken 200 bin çay üreticisini değil üç beş çay şirketini düşünerek belirliyor. Özel çay şirketleri de zaten ÇAYKUR’un açıkladığı fiyatın altında alım yapıyor. Hükümet piyasayı (yani şirketleri) koruduğu için mutlu. Çay şirketleri açıklanan fiyatın altında alım yaparak kârına kâr kattığı için mutlu. Fakat çay üreticisi mutsuz. Çünkü hükümetin serbest piyasa dediği tüccar değirmeninde öğütülen çay üreticisinin emeği ve alın teri oluyor.” dedi.
ÇAY ÜRETİCİSİ DE İŞÇİSİ DE ÖRGÜTSÜZ VE DAĞINIK
Şirketlerin örgütlü ve bir arada, çay üreticisinin ise örgütsüz ve dağınık olduğunu kaydeden Turan, “Şirketler örgütlü ve bir arada. Çay üreticisi örgütsüz ve dağınık. Çay şirketleri, paketleme fabrikaları örgütlü ve bir aradalar. Konu çay olunca, çay üreticisi ya da çay işçileri olunca rekabeti de, siyaseti de bırakıp birleşiyorlar. Çay üreticisi de, işçisi de örgütsüz ve partisine, ilçesine, köyüne göre bölünmüş durumda. Üreticinin bölünmüşlüğü şirketlerin işine yarıyor. Çay üreticisi bu durumdan ancak TÜMKÖYSEN’de örgütlenerek kurtulabilir.” diye konuştu.
DEVLETİN ENFLASYONU İLE ÜRETİCİNİN ENFLASYONU AYNI DEĞİL
Turan, çay fiyatının otomatiğe bağlandığını her sene 15-20 kuruş artışın yapıldığını ifade ederek, 2013’te 1,35 lira, 2014’te 1,5 lira, 2015’te 1,70 lira, 2016’da 1,90 lira fiyat verilen yaş çaya artışın en fazla % 12 olurken, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in % 6,5 enflasyon var sözlerinin gerçeği yansıtmadığına vurgu yaparak şunları kaydetti: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı % 6,5 enflasyon olan bir yerde ülke ve dünyadaki gelişmeleri gözeterek biz % 12 artış verdik dese de çay üreticisi enflasyonun kat be kat arttığını her harcamasında görmektedir. Ekmeğin %25 ile %40 arttığı, elektrik faturalarının eli çarptığı, yılbaşı zamlarıyla fiyatların arkasından yetişilemediği bir ülkede çay üreticisi asıl enflasyonu, ürettiği çayla bu yıl aynı harcamaları yapamamakla görüyor. 2013’te 1,35 lira, 2014’te 1,5 lira, 2015’te 1,70 lira ve nihayet 2016’da 1,90 lira fiyat verildi. Artış en fazla % 12. Yani çay üreticisi ne harcarsa harcasın, ekmekten, elektrikten, çocuğun okul masraflarından, kiraya kadar gelen zamlarla harcamaları artsa da her sene artış 15 -20 kuruş. Enflasyonu pinpon topundan hesaplayan devletle, zorunlu ihtiyaçları için harcama yapan çay üreticisinin enflasyonu aynı değil. ÇAYKUR % 88 kâr etmiş ve Çaykur’dan daha ucuza yaş çay alan özel çay şirketlerinin karı daha fazlayken çay üreticisi bu kardan payına düşeni alamıyor.
ÇAY ALIM FİYATI DEĞİL TABAN FİYAT İSTİYORUZ, ÇAYA GERÇEK DESTEK İSTİYORUZ
Çaya taban fiyat verilmesini istediklerini ve verilecek taban fiyatla üreticinin alın teri ile emeğinin korunacağını belirten Turan, taban fiyatın altında yaş çay alımının yasaklanarak engellenmesi gerektiğini ve destekleme priminin de artması gerektiğini kaydederek, “Çaya taban fiyat istiyoruz. Çünkü ancak taban fiyat emeğimizi ve alın terimizi korur. Taban fiyatı istiyoruz çünkü ÇAYKUR’un açıkladığı çay alım fiyatı aslında tavan fiyat olarak işlev görüyor. Çay şirketlerinin açıklanan fiyatın altında yaş çay alımının yasaklanarak engellemesini istiyoruz. Ayrıca yıllardır 12 kuruş olan destekleme priminin bu yıl 1 kuruş artarak destekleme priminin 13 kuruşa yükseltilmesi yetersiz bir zam ve komik bir zamdır. Mazota, gübreye ve işçiliğe zam geldi. Milletvekili maaşları arttı. Dolar yükseldi. Altın yükseldi ama çay desteklemesinin miktarı 5 yıl sonra yapılan zamla 1 kuruş artıyor. Yani destekleme primi yıllardır yerinde sayıyor. Biz, destekleme primlerinin de artırılmasını istiyoruz. ÇAYKUR’un yaş çay alımlarında özel çay şirketlerinin ucuza çay almasını sağlayan kota, kontenjan uygulamalarına son vermesini ve çay üreticisinin teslim ettiği bütün çayları almasını istiyoruz.” şeklinde konuştu.
