Çay Üreticileri Dayanışma Derneği (ÇAYÜDAD) Başkanı Mustafa Mavi, destekleme bedelinin kaldırılması ve özel sektörün düşük fiyatla alım yapması sonucu üreticilerin zararının 13 milyar olduğunu belirterek, Bugün bakıldığı zaman çay üreticisi adeta Galatasaray'a sponsor olmuş durumda" benzetmesinde bulundu.
ÇAYÜDAD Başkanı Mustafa Mavi, çay alım fiyatları ve özel sektörün uygulamaları hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Mavi, ikinci sürgün döneminin başlamasıyla birlikte artan şikayetler üzerine basın açıklaması yapma gereği duyduklarını belirtti.
Başlangıçta üreticilere çay motorlarıyla çok fazla çayı toplayıp çayın değerini düşürmemeleri ve acele etmemeleri yönünde telkinlerde bulunduklarını hatırlatan Mavi, daha sonra ÇAYKUR'un alımları 10 bin tona çıkarınca randevulu sisteme ve kontenjana geçtiğini ifade etti. Mavi, bu durumu fırsat bilen özel sektörün ise çok düşük fiyatlardan çay alımına yöneldiğini ifade ederek, “Özel sektör maalesef çok düşük fiyatlardan çay alma cihetine gitti. Biz bunu söylememize rağmen yine düşük fiyat devam etti” dedi.
Valinin Toplantısına Tepki
Rize Valisi'nin özel sektörün düşük fiyattan çay almaması yönündeki açıklamasının kendilerini memnun ettiğini dile getiren Mavi, ancak Vali'nin hafta sonu özel sektör temsilcileri ve ÇAYKUR ile yaptığı toplantıya tepki gösterdi. Mavi, Vali Baydaş’ın özür dilercesine çayın özel sektör temsilcileri ve ÇAYKUR’u toplayarak bir toplantı yaptığını belirterek, “Biz çay paydaşları olarak sayın valimizden o toplantıda çayın tüm eklerinin ve tamamının orada temsil edilmesini beklerdik. Üretici temsilcileri, ziraat odası, kooperatiflerin de o toplantıda temsilcisi olmasını beklerdik. Halbuki üretici kanadından hiç kimse katılmadı" dedi.
Toplantıda üreticinin sorunlarının gündeme getirilmediğini savunan Mavi, 2 liralık destekleme ödemelerinin kaldırılması, özel sektörün düşük fiyat politikası ve kuru çay karşılığında yaş çay alımı gibi konuların konuşulması gerektiğini belirtti. Mavi, "Özel sektörün 25 liralık çayı 18-19 TL'ye peşin aldığı söylenmesi gerekirken ve yüzde 10 karşılığında yaş çay karşılığında kuru çay verilerek üreticiye aslında 250 TL'ye kuru çay satıldığının ahlaksız olduğu burada üreticiye en pahalı çay satıldığı söylenip üreticiye biraz daha destek olması beklenirken, tam tersi toplantıda bunlar gündeme getirilmemiş ve üreticinin hiçbir sorunu gündeme taşınmamış" ifadelerini kullandı.
10 Milyar TL Özel Sektörün Cebinde Kaldı
Mustafa Mavi, rakamlarla üreticinin yaşadığı mağduriyeti gözler önüne sererken, “Sayın Cumhurbaşkanımızın Rize'deki kadroları maalesef halkın devlete ve hükümete düşman etme yolu devam ediyor.” dedi. Geçen yıl 1.5 milyon ton yaş çay satıldığını ve yaklaşık 3 milyar TL destekleme alındığını belirten Mavi, bu yıl özel sektörün yaklaşık 600 bin ton çay aldığını ve bunun 200 bin tonunu kilogram başına 5 TL düşüğe aldığını söyledi. Mavi, bu durumun 200 bin ton çay için yaklaşık 10 milyar TL'ye tekabül ettiğini ifade etti.
Mavi, "Şu ana gelinceye kadar üreticinin 13 milyar TL'si maalesef 3 milyar lirası hazineye, 10 milyar TL'si de özel sektörün cebinde kalmış. Yani burada bütün fatura maalesef üreticiye kesilmiştir" diyerek üreticinin büyük bir ekonomik kayba uğradığını vurguladı.
Mavi, bu durumun düzeltilmesi için ÇAYKUR'un alımları gevşetmesini, kontenjanı kaldırmasını ve üreticinin kotasını fabrikalar arası nakliye ile almasını beklediklerini söyledi. Özel sektörün "kuru çaya zam yapılmadı, zarar ediyoruz" söylemlerini eleştiren Mavi, kuru çayın yaş çay karşılığında çok yüksek fiyatlara satıldığını ve asıl zararın üreticiye kesildiğini belirtti.
Çay üreticileri Galatasaray sponsoru gibi
Mavi, son olarak, üreticilerin yaşadığı mağduriyeti Galatasaray’ın sponsoru ve Victor Osimhen transferi ile örneklendirerek "Bugün bakıldığı zaman çay üreticisi adeta Galatasaray'a sponsor olmuş durumda" benzetmesiyle dile getirdi. Mavi, "10 milyar TL'lik bir zararımız var. Üretici olarak özel sektöre vererek bu da sanki Galatasaray sponsoru gibi kendimizi görüyoruz, bu da bizi çok üzmektedir" diyerek sözlerini noktaladı.