Lübnanlı ünlü İslami alimi Ayetullah Seyyid Muhammed Hüseyin Fadlullah bugün vefat etti. Dün sabah iç kanama geçiren Fadlullah, hastaneye kaldırılmış ve yoğun bakıma alınmıştı.
Beyrut'taki Benham Hastanesinden bir yetkili, tedavi görmekte olan Fadlallah'ın 75 yaşında hayata veda ettiğini açıkladı.
İslam dünyasının önemli Şii mercilerinden olan Fadlullah'ın Orta Asya ve Körfez ülkelerinde de geniş kitlesi bulunuyordu. İran devriminin önemli destekçilerinden olan Fadlullah, aynı zamanda Lübnan Hizbullah'ın manevi lideri konumundaydı. Ancak gerek örgüt, gerekse Fadlallah örgütün ruhani lideri olduğu iddiasını reddediyordu.
ABD karşıtlığıyla bilinen Fadlullah, cuma vaazlarında sık sık ABD'nin Ortadoğu politikalarını eleştiriyordu.
Fadlullah, Şii çevrelerde başta kadınlar konusunda olmak üzere ılımlı toplumsal görüşleriyle tanınıyordu.
Son iki haftadır hastanede yatan Fadlullah'ın durumu, karaciğerinden kaynaklanan komplikasyonların iç kanamaya yol açmasıyla Cuma günü kötüleşmişti.
Muhammed Hüseyin Fadlullah kimdir?
Muhammed Hüseyin Fadlullah, Lübnanlı bir ailenin oğlu olarak 1935 yılında Irak'ın Necef kentinde doğdu. 1952 yılında Lübnan'a göç etmeden önce Necef'te İslami İlimleri okudu. Takip eden yıllarda yüksekokullarda ders verip kendini yoğun bir şekilde dini ilimlere vermiş, onlarca kitap yazmış, çok sayıda Medrese'nin yanı sıra 'Mabaret Cemiyeti'ni kurmuştur. Bu cemiyetin çatısı altında ayrıca bir kütüphane, bir kadın kültür merkezi ve bir polikliniğin kurulmasını sağlamıştır.
1966 yılında Lübnan’a dönen Fadlullah, Doğu Beyrut yakınlarındaki Neba’ya yerleşti. Burada Bekaa’dan Beyrut’a taşınan göçmenlerin eğitimi ve temel ihtiyaçlarını gidermek için birçok yetimhane, dispanser, dernek ve eğitim kurumları açtı.
El-Hikme adındaki dergiyi yayınladı. Neba’daki Şer’i Enstitü’de dersler verdi. Birçok makale ve yirmiden fazla kitap yazan Fadlullah, sahip olduğu devrimci eylemci fikirlerine ideolojik bir taban oluşturdu.
Fadlullah birkaç kez canına kast eden saldırılara maruz kaldı. Bunlardan biri CIA'nin sponsorluğu ve Suudi Arabistan tarafından finanse edilen, 80 kişinin ölümüne neden olan 8 Mart 1985 tarihinde Beyrut'ta düzenlenen bombalı araçlı saldırıydı.
Fikrî liderliğini yaptığı Hizbullah örgütü Lübnan siyasal arenasında önemli etkinliğe sahip bir güç konumuna geldi. Şam’da ve Beyrut’ta düzenli olarak halka kültürel ve medenî boyutlu oğırlıklı konuşmalar yapan Fadlullah, İslâmî hareketin sorunları ve geleceği ile ilgili birçok kitap kaleme aldı.
İran İslam Cumhuriyeti ile bulunan bağlarına rağmen, Fadlullah'ın, İran İslam Devrimi'nin mimarı Ayetullah Humeyni'nin Velayet-i Fakih mirasından uzaklaştığı bildirilir. Kendisinin "hiç bir Şii lider, Humeyni bile, hakikat üzerinde tekel sahibi değildir" şeklinde yorum yaptığı bildirilmektedir. Kendisi aynı zamanda Şii'lerin içtihat makamı olarak kabul ettikleri Taklit Mercii olarak Ayetullah el-Uzma Ali el-Sistani'yi İran İslam Cumhuriyeti'nin ruhani lideri Ayetullah Ali Hamenei'den daha çok desteklediği ileri sürülür.