Doğumdan sonra sigortalı işe başlayanlar ne yapmalı?
Okurumuz Ali Başlantı bize son derece önemli bir soru yöneltti: ''Doğumdan sonra sigortalı olanlar doğum primlerini ödemek için ne yapmalı?''
Çalışma hayatına doğum ya da doğumlardan sonra adım atan kadınların doğum borçlanması sorunu devam ediyor. Bu konudaki yasayı yanlış yorumlayan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 300 gün sınırı yargı kararlarının desteğiyle ve yine kurum eliyle kaldırıldı. Ayrıca Bağ-Kur veya Emekli Sandığı iştirakçisi olduktan sonra doğum yapıp daha sonra SSK’lı olanların doğum borçlanması yapamama sorunu da dava açmaktan gocunmayan duyarlı vatandaşlarımız sayesinde geçtiğimiz Eylül ayında kaldırıldı.
DAVALARDAN SONUÇ ÇIKMADI
Buraya kadar davalar büyük iş gördü, doğum borçlanmasının önündeki i iki engelin kaldırılmasına vesile oldu. Ancak binlerce kadını yakından ilgilendiren sigorta öncesi doğum yapanların borçlanma sorunu bir türlü çözülemedi. Bu konuda açılan davalardan şu ana kadar olumlu netice çıkmadı. Halk arasında dile getirilen “Kazanılan dava var” söylentileri maalesef doğru değil.
Bu konuda TBMM’de bekleyen birden fazla kanun teklifi var.
Muhalefet milletvekilleri tarafından gündeme getirilen bu teklifler doğum borçlanması konusunda olumsuz pozisyonunu korumakta direnen hükümetin engeline takılmıştı.
Yeni bir koalisyon hükümeti kurulursa bu konuda kuvvetli bir umut doğabilir. Zira bu konuda yakın geçmişte muhalefet milletvekillerince verilmiş yasa teklifi var olduğundan vatandaş baskısı daha rahat oluşturulabilir.
*****
ANONİM ŞİRKET ORTAKLARINA SİGORTA MÜJDESİ
1479 sayılı Kanuna göre anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları ayrı ayrı Bağ-Kur sigortalısı sayılıyordu. Bu durum değişti. 1 Ekim 2008’den itibaren anonim şirketlerin sadece yönetim kurulu üyesi olan ortakları Bağ-Kur sigortalısı kabul edildi.
Anonim şirketlerin kurucu ortağı veya yönetim kurulu üyeleri eğer 1 Ekim 2008’den sonra da Bağ-Kur sigortalısı sayılmak istiyorlarsa 1 Nisan 2009 tarihine kadar yazılı talep ile bu hakka sahip olabildi. Altı aylık sürede böyle bir talepte bulunmayanların sigortalılıkları ise 30 Eylül 2008 tarihinde sona ermişti.
Bunun yanında yine 5510 sayılı Kanunla 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalısı sayılanlar 1 Ekim 2008’den itibaren kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/1-a (SSK) sigortalılığı kapsamında sigortalı sayılamıyorlar.
Anonim şirket kurucu ortaklarının istekleri hilafına 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 4/1-b sayılmayacaklarından kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı hizmet akdine tabi çalışmaları halinde 4/1-a (SSK) sigortalısı kapsamında bildirilmeleri mümkün bulunuyor.
Anonim şirket ortağı veya anonim şirket yönetim kurulu üyesi olup da geçici 22 nci madde hükmünden yararlanarak 2008 Ekim’den sonra zorunlu olmadığı halde talebe binaen 4/1-b’den prim ödeyenler de 2015/19 sayılı Genelge ile tanınan hak ile fikir değiştirip iradelerini 4/1-a sigortalısı olma yönünde kullanmak istemeleri halinde 4/1-b sigortalılıkları sona erdirilip 4/1-a sigortalısı olarak bildirilebilecekler.
MEMURUN HİZMET BİRLEŞTİRMESİ
Soru: Merhaba, 16 Eylül 1994 tarihinde Hatay’da bir belde belediyesinde memur olarak işe başladım. Burada 13 ay çalıştıktan sonra 03.10.1995 tarihinde istifa ettim. 05.10.1995 tarihinde Milli Eğitim’de öğretmen olarak işe başladım. Halende aynı işi yapmaya devam etmekteyim. Benim hizmet birleştirmesi yapmam gerekir mi Nasıl bir yol izlemem gerekir? (Hüseyin AKSOY)
Cevap: Sayın okurum, memuriyette hizmet birleştirme veya intibak konusunun kamu kurumlarınca yapılması esastır. Bu nedenle daha önce görev yaptığınız kurumdan alacağınız hizmet cetvelini halen çalıştığınız kuruma bir dilekçe ekinde sunup intibak ettirilmesini talep edin. Böylelikle derece ve kademeniz ile kıdem aylığınız değişecektir. Bunlara bağlı olarak Emekli Sandığı matrahınız da değişecektir.
Eski hizmetleriniz emeklilik vaktiniz geldiğinde son kurumunuzun düzenleyeceği “Hizmet Cetveli” ışığında gerçekleştirilecek ve bu cetvelde önceki kurum hizmetleriniz de yer alacak, ayrıca SGK’ca gerçekleştirilmesi gereken bir hizmet birleştirme işlemi kalmayacaktır.
