Karal’dan su krizi uyarısı: Türkiye hızla su fakiri ülke konumuna sürükleniyor

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Türkiye’nin iklim değişikliği, yağış rejimlerindeki bozulma ve küresel ısınmanın etkisiyle ciddi bir su krizi eşiğine geldiğini belirterek “Baraj dolulukları bazı bölgelerde %0’a düşmüşken hala gecikmiş tedbirlerle oyalanıyoruz. Türkiye su zengini bir ülke değil, hızla su fakiri ülke sınıfına yaklaşıyor.” dedi. Konuyu Meclis gündemine taşıyan Karal, kişi başı su tüketiminin, ortalama kabul edilen limitin yüzde 50’sinden fazla olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye su krizi eşiğine hızla yaklaşırken ülke çapında zorunlu ve sürekli bir su tasarrufu eğitim programı hazırlanmakta mıdır?” diye sordu.

DEVA Partili Hasan Karal, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına bir soru önergesi verdi.

Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ve Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’nın verilerine göre, Türkiye’nin yıllık toplam su tüketiminin 57 milyar metreküp olduğunu, bunun 6,8 milyar metreküpünün (%12) evsel kullanımda harcandığına dikkat çeken Milletvekili Karal, kişi başı günlük 217 litrelik tüketimin sürdürülebilir kabul edilen 150 litrenin çok üzerinde olduğunun altını çizdi.

“Su kıtlığı kaçınılmaz bir gerçek”

Duş, çamaşır ve bulaşık kullanımının evsel su tüketiminin % 70’ini oluşturduğunu aktaran Karal, “16 litrelik rezervuarlı tuvaletler dört kişilik bir ailede aylık 4 ton, diş fırçalarken suyun bir dakika açık kalması yıllık 8 ton israfa yol açıyor. Duş süresinin yalnızca bir dakika kısaltılması bile yılda 5 ton tasarruf sağlıyor. Bu tabloyu görmezden gelirsek önümüzdeki yıllarda su kıtlığı artık bir ihtimal değil, kaçınılmaz bir gerçek olacak.” değerlendirmesinde bulundu.

“Türkiye’nin geleceği için bugünden adım atmak zorundayız”

Toplumsal farkındalığın hala istenen seviyeye ulaşmadığını belirten Karal, “Sosyal medya duyuruları çözüm değil; hanelere, okullara ve çocuklara doğrudan temas eden, zorunlu ve ölçülebilir bir eğitim modeli şart. Su krizini yönetmenin yolu, tasarrufu bir slogan olmaktan çıkarıp yaşam alışkanlığına dönüştürmektir. Türkiye’nin geleceği için bugünden adım atmak zorundayız.” ifadelerine yer verdi.

“Evsel tüketimin azaltılması için neler yapılıyor?”

Karal, verdiği önergede Bakan Yumaklı’dan şu soruları yanıtlamasını istedi:

“1) Türkiye su krizi eşiğine hızla yaklaşırken, artan tüketim ve barajlardaki dramatik doluluk düşüşleri karşısında Bakanlığınız tarafından ülke çapında zorunlu, sürekli ve ölçülebilir bir su tasarrufu eğitim programı hazırlanmakta mıdır? Hazırlanıyorsa kapsamı, hedef grupları ve uygulama takvimi nedir?

2) Evsel su kullanımının %70’inin duş, çamaşır ve bulaşıktan kaynaklandığı düşünüldüğünde; hanelerde su tüketimini azaltmaya yönelik tasarruf teşvikleri, düşük tüketimli cihazlara destek mekanizmaları, rezervuarların düşük hacimli sistemlere dönüştürülmesi, kademeli tarifede davranış odaklı düzenlemeler gibi somut ve etkisi ölçülebilir politikalar yürürlüğe koymayı planlıyor musunuz?

3) Çocukların erken yaşta su bilinci edinmesi amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içinde ulusal düzeyde zorunlu müfredat, uygulamalı eğitim modülleri veya ders içi–ders dışı programlar hazırlanmış mıdır? Hazırlandıysa hangi yaş gruplarını kapsamaktadır ve hangi okullarda uygulanmaktadır?

4) Ailelerde su kullanım alışkanlıklarını dönüştürmek için sosyal medya duyuruları dışında; hane bazlı ziyaretler, yerel yönetimlerle ortak eğitim ve saha programları, yüz yüze bilgilendirme modelleri gibi topluma doğrudan temas eden çalışma yöntemleri uygulanmakta mıdır? Uygulanıyorsa somut sonuçları nelerdir?

5) Özellikle çocuk ve gençlerin su tasarrufu konusunda davranış geliştirebilmesi amacıyla okullarda uygulamalı su laboratuvarları, su tasarrufu kulüpleri, eğitim ekipleri, mobil farkındalık araçları gibi interaktif ve öğretici projeler yürütülmekte midir? Yürütülüyorsa kapsamı, bütçesi ve ulaşılması hedeflenen öğrenci sayısı nedir?