İşte Merak Edilen Çay Kanunu
Genel Hükümler Amaç ve Kapsam MADDE 1- (1) Bu Kanun, çay tarım alanlarının tespitini, yaş ve kuru çay üreticilerinin hak ve yükümlülüklerini, kuru çayın Çay Borsası kanalıyla satışını, destekleme şartlarının belirlenmesini, çay piyasasının düzenlenmesi ve denetlenmesi ile Çay Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun kuruluş ve görevlerini ihtiva eder.
Tanımlar MADDE 2- (1) Bu kanunun uygulanmasında;
Bakanlık: Tarım ve Köy işleri Bakanlığı’nı,
Kurul: Çay Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nu,
Genel Müdürlük: Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nü, Çay tarım alanı: Sınırları Kurul tarafından tespit ve ilan edilen çay tarımı yapılabilen alanları,
Kuru çay: Normları Kurul tarafından belirlenen ve Camellia Sinensis kökenli yaş çay yaprağının uygun yöntemlerle işlenmesiyle elde edilen siyah, yeşil ve benzer nitelikli çay ürünlerini,
Çay atıkları: Yüzde nispeti Kurul tarafından belirlenecek olan, üretim sırasında oluşacak ve çay tanımına girmeyen ürünleri,
Uç ürünler: Üretim aşamaları sonucunda ortaya çıkan ve kuru çay tanımı dışındaki ürünlerin yeni bir işleme tabi tutulmasıyla elde edilecek nihai ürünleri,
Yaş çay üreticisi: Yaş çay tarımı yapan gerçek veya tüzel kişileri,
Çay alanı ruhsatı: Çay tarımı yapılmasına izin verilen alanları gösteren ve ayrıntıları yönetmelikle belirlenen resmi belgeyi,
Yaş çay teslim belgesi: Standart ve içeriği Kurul tarafından belirlenen, yaş çay üreticilerine ait kimlik bilgileri ile çay alanı ruhsat bilgilerinin özetini de içeren, satılan yaş çay miktarlarının işlendiği defter, koçan veya dijital kartı,
Kuru çay üreticisi: Yaş çay bitkisini, kurul tarafından işletme ruhsatı verilmiş fabrika, atölye veya benzeri tesislerde işleme tabi tutarak, kuru çay ve uç ürünlere dönüştüren gerçek veya tüzel kişileri,
Makine İmalatçısı: Yaş çay bitkisi ile kuru çayın üretimi aşamalarında kullanılan her türlü makine, ekipman, alet-edevat ve benzeri teknik ürünleri imal eden gerçek veya tüzel kişileri,
Hasat dönemi: İklim şartlarına göre süreleri Kurul tarafından belirlenen yaş çay üretiminin gerçekleştirilme dönemini,
Çay Borsası: 18.05.2004 tarih ve 5174 sayılı kanunun 53’üncü maddesi uyarınca kurulan ve kuru çayın alım satımının yapıldığı, Kurul tarafından yetkilendirilmiş Ürün İhtisas Borsasını,
Destekleme: Başta organik çay olmak üzere, kaliteli çay üretimini ve ihracatını teşvik etmek amacıyla yaş çay üreticileri ile kuru çay üreticilerine, çay fidanı yetiştiricilerine, akredite alıcı ve ihracatçılara ödenecek ulusal ve uluslararası fonlardan temin edilecekler dahil, her türlü kaynağı,
Gübreleme: Çay tarım alanlarında yapılacak tespitler doğrultusunda kullanılması gereken ve standartları Kurul tarafından belirlenmiş olan gübre çeşitlerini,
Uluslararası norm: Ulusal ve uluslararası düzeyde belirlenmiş; fabrika, atölye ve benzeri tesislerin sağlıklı gıda üretimi için personel, ekipman, hammadde, ortam ve benzeri hijyenik şartlar yönünden uygunluğunu,
Katkı maddeleri: Tüketici eğilimlerine göre, imalat süreci dahil, kuru çaya katılabilecek koku, renk, tat verebilen, çeşit oluşturabilen ve normları Kurul tarafından belirlenmiş maddeleri,
Yabancı maddeler: Katkı maddeleri dışında kalan, sağlığa zararlı olabilecek, gıda güvenliği açısından sakıncalı her türlü kimyasal ve diğer maddeleri,
Broker: Görev ve yetkileri Kurul tarafından belirlenerek lisanslandırılmış, kuru çayın akredite alıcılara borsa kanalıyla satışına aracılık yapan tüzel kişileri,
Lisanslı Depo: Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelik uyarınca lisanslandırılan ve brokerler tarafından işletilen, sadece kuru çay üreticilerinin satışa hazır kuru çaylarını muhafaza etmeye mahsus özel depoları,
Akredite Alıcı: Borsadan kuru çay satın alma yetkisine sahip gerçek veya tüzel kişileri,
Paketlemeci: Nihai tüketiciye sunulmak üzere, borsa kanalıyla satın alınmış veya resmi yollarla ithal edilmiş kuru çayları, Kurulca belirlenen standartlara göre ambalajlayarak piyasaya arz eden gerçek veya tüzel kişileri,
Kota: Kurul tarafından kuru çay üreticilerine yıllık bazda verilen yaş çay işleyebilme ve kuru çay elde edebilme miktarları ile aylık bazda borsa kanalıyla satılacak kuru çay miktarlarını belirleyen sınır değerlerini,
Ortak İhracat Havuz Sistemi: Arz ve talep dengesinde meydana gelebilecek dengesizliklerde, iç tüketim fazlası kuru çayın, kuru çay üreticilerinin kotaları oranınca Kurul tarafından belirlenecek yüzde miktarında ve aynı kalite standardında biriktirilerek uluslararası pazarlarda en uygun fiyatlarla ihraç edilmesi kaydıyla iç piyasadaki dengeleri düzenleyecek sistemi, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM TeşkilatÇay Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu MADDE 3- (1) Bu Kanun ve diğer ilgili kanun ve mevzuatlarla verilen görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak üzere kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip ve Bakanlığın ilişkili kuruluşu olmak üzere Çay Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu kurulmuştur. Kurulun merkezi Rize’dir. Kurul, gerekli gördüğü yerlerde irtibat büroları kurabilir. Çay Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu, Kurul Başkanı ve üyeleri ile Başkana bağlı olarak kurul faaliyetlerini yürüten teşkilattan oluşur. Başkan ve üyeler, Kurulun karar organını oluştururlar. Kurul Başkanı, karar organının ve yürütme teşkilatının başıdır.(olay53)
Kurul, görevlerini yerine getirirken bağımsızdır. Hiçbir organ, makam, merci ve kişi, Kurul'un kararlarını etkilemek amacıyla emir ve talimat veremez.
Kurul, bu Kanunda ve 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda belirtilen usûl ve esaslar çerçevesinde kendisine tahsis edilen malî kaynaklarını görev ve yetkilerinin gerektirdiği ölçüde, kendi bütçesinde belirlenen usûl ve esaslar dâhilinde serbestçe kullanır. Kurul tarafından verilen idari para cezalarının yüzde ellisi Kurul geliri olarak kaydolunur. Bu cezalar, çay sektörünün müşterek yararı amacıyla Kurul tarafından taktir olunacak alanlarda kullanılır.
Kurul, görev ve yetkilerini etkin şekilde yerine getirmek amacıyla yeterli sayı ve nitelikte personeli istihdam eder.
Kurulun malları Devlet malı hükmündedir, haczedilemez ve rehnedilemez. Kurul, taşınır ve taşınmaz mal almaya, satmaya, inşa, ifraz, tevhit ve rehnetmeye, kamulaştırma yapmaya, ödünç para almaya, bu kanun hükümleri çerçevesinde hukuki işlemler yapmaya yetkilidir.
Kurulun adı, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (3) sayılı cetvele eklenmiştir.
Kurul, görev alanına giren işler nedeniyle her kurum ve kuruluşla doğrudan yazışabilir ve muhatap kurum ve kuruluşlar; Kurulun görevi kapsamında talep ettiği bilgi ve hizmetleri vermek ve Kurula yardımcı olmakla yükümlüdür.
Kurul, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulunun denetimine tabidir.Kurulun ilişkili olduğu bakanlık, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’dır.
Kurul, bir başkan ve bir başkanvekili olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur. Kurul üyeleri; Bakanlık, Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığı’nın göstereceği ikişer aday arasından birer üye, Rize Ticaret Borsası Meclisince seçilen dört aday arasından iki üye, Trabzon Ticaret Borsası Meclisince seçilen iki aday arasından bir üye, Genel Müdürlüğün göstereceği iki aday arasından bir üye, Çay tarımının yapıldığı İl ve İlçe Ziraat Odaları Meclisleri içinden Türkiye Ziraat Odaları Birliği tarafından gösterilecek üç aday arasından bir üye ile çay bitkisi alanındaki bilimsel çalışmaları ile tanınmış veya hizmetleri ile sektöre önemli katkı sağlamış kişiler arasından Yüksek Öğretim Kurulunca seçilip aday gösterilen iki aday arasından bir üye, Bakanlar Kurulunca atanır.
Kurul üyelerinin görev süresi beş yıldır. Kurula atanan üyelerin, temsil ettikleri kuruluşlardaki görevlerinden ayrılmaları halinde üyelikleri sona erer. Kurumsal kimliğin sona ermesi veya diğer herhangi bir nedenle üyelikleri sona erenlerin yerlerine Bakanlar Kurulu tarafından en geç bir ay içinde yeni bir üye, maddede belirtilen usule göre atanır. Seçimle gelen üyelerden en çok oy alan adaylar tekrar aday gösterilir. Bu şekilde atananlar, yerine atandıkları üyelerin sürelerini tamamlar.
Kurul, Başkanın daveti üzerine ayda iki defadan az olmamak üzere üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kurul, Başkanın daveti veya en az beş üyenin yazılı isteği ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile olağanüstü toplantı yapabilir. Toplantıyı Kurul Başkanı veya yokluğunda Başkanvekili yönetir. Her bir toplantının gündemi, toplantıdan iki tam gün önce Başkan ya da yokluğunda Başkanvekili tarafından hazırlanarak Kurul üyelerine bildirilir.
Kurul Başkanı ve üyelerinin toplantılara katılmaları esastır. Kurul üyelerinden mazereti olanların toplantıdan önce mazeretlerini Kurul Başkanına bildirmeleri gerekir. Arka arkaya dört toplantıya veya bir yıl içinde toplam on toplantıya mazeretsiz olarak katılmayan üyeler istifa etmiş sayılırlar. Yerlerine bu maddede belirtilen usullere göre yeni üye atanır.
Kurul, kararlarını üye tam sayısının salt çoğunluğunun aynı yöndeki oyu ile alır. Kurul üyeleri çekimser oy kullanamazlar. Çoğunluk kararına katılmayan üye, en geç iki gün içinde karşı oy gerekçesini yazılı olarak Kurula bildirir. Toplantı kararları ilgililere Kurul tarafından duyurulur.
Kurul Üyelerinin Nitelikleri MADDE 4- (1) Kurul üyeleri; hukuk, iktisat, işletme, uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi, maliye, fen, gıda, ziraat, çay eksperliği, mühendislik alanlarında yüksek öğrenim görmüş (Ziraat odalarınca seçilen Kurul üyeliği için bu şart aranmaz), mesleki açıdan yeterli bilgi ve deneyime sahip bulunan ve meslekleri ile ilgili olarak kamuda veya özel sektörde en az on yıl çalışmış kişiler arasından seçilir. Üyelerde ayrıca, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) fıkrasının (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartlar aranır. Altmışbeş yaşını dolduranlar Kurul üyeliğine atanamazlar, mevcut üyeler, altmışbeş yaşını doldurduklarında üyelikleri sona erer.
Kurul üyelerinin görev süreleri dolmadan üyeliklerine son verilemez. Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) fıkrasının (5) numaralı bendinde öngörülen suçlarla ilgili olarak haklarında ceza davası açılan ve mahkumiyet kararı kesinleşen Kurul üyelerinin görevleri sona erer. Bunun yanında, üç aydan fazla bir süre ile hastalık, kaza veya başka bir nedenle görevlerini yapamaz durumda olan veya görev süresinin kalan kısmında görevine devam edemeyeceği, tam teşekküllü bir hastaneden alınacak heyet raporu ile tevsik edilen Kurul üyeleri de üç ay beklenmeksizin Bakanlar Kurulu tarafından görevden alınırlar. Görevden uzaklaştırılan Kurul Başkan ve üyeleri hakkında Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır ve boş kalan üyelik yerine Bakanlar Kurulu tarafından en geç bir ay içinde yeni bir üye seçilir ve bu maddede belirtilen usule göre atamaları yapılır. Bu şekilde atananlar, yerine atandıkları üyelerin sürelerini tamamlar.
Kurul üyeleri ile tüm çalışanları, Kurulun para, para hükmünde evrak, senet ve diğer mevzuatlarına karşı işledikleri suçlar ile bilanço, tutanak, rapor ve benzeri her türlü belge ve defterler üzerinde işledikleri suçlardan dolayı memur sayılırlar. Kurul üyelerinin görevlerini yaptıkları sırada öğrendikleri gizli bilgileri açıklamaları halinde, haklarında 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 258 inci maddesi hükmü uygulanır ve Kuruldaki görevlerine son verilir. Bu kişiler Kurul üyeliğine tekrar seçilemezler. Kurulun görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 5- (1) Kurulun görev ve yetkileri şunlardır; 1) Bu Kanun gereğince Kurul tarafından yürütülecek görevler ile ilgili düzenlemeleri yapmak ve kararlar almak,
2) Bu Kanunda öngörülen idari para cezalarını tatbik ve tahsil etmek, bu hususa ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmak,
3) Kurulun gelir gider dengesini oluşturarak, ruhsatlardan alınacak tutarların tespiti ile tescil, izin ve ruhsat harçlarının tahsiline ilişkin işlemleri yürütmek,
4)Ar-ge faaliyetleri ile benzeri idari giderler için kullanmak üzere faaliyetteki kuru çay üreticilerinin cari pazarlama yılına ait, kurulmasına müsaade ettiği yeni firmaların ilk pazarlama yılındaki kotaları karşılığı kuru çay miktarının asgari satış fiyatı üzerinden hesaplanacak tutarlarının binde beşini geçmemek kaydıyla belirlemek ve tahsil etmek,
5)Çay tarım alanı ruhsatlarının verilmesine esas teşkil eden bilgilerin hazırlanması, saklanması ve paylaşılmasına dair çalışma ve düzenlemeleri yapmak, yaptırmak, bu amaca hizmet edecek bilgilere sahip kamu kurum ve kuruluşlarının imkânlarından yararlanmak, kurumlararası organizasyonları gerçekleştirmek,
6)Ülkenin çay üretim-tüketim dengesi, ihracat imkânları ve muhtemel ithalatlarını göz önüne alarak, uluslararası yükümlülüklere aykırı olmamak şartıyla çay ve uç ürünlerinden alınan gümrük vergisi oranları ve gümrük politikaları hakkında hükümete ilgili bakanlık aracılığı ile öneride bulunmak,
7)Kuru çay üreticisi ve makine imalatçısı ruhsatları için gerekli teknik kriterleri belirlemek, ruhsat başvurularını değerlendirmek, ruhsata bağlamak, kuru çay üreticisi ve makine imalatçısı ruhsatı verilen işletmelerin teknik yeterliliklerini periyodik olarak izlemek,
8) Kuru çay üreticilerinin finansal durumlarını, sermaye yeterlilik oranlarını izlemek ve bu doğrultuda yaş çay üreticilerine gerekli bilgilendirmeleri yapmak; toplam mali yükümlülükleri risk sınırını aşan kuru çay üreticilerinden teminatlar almak veya piyasadan çay almasına mani olacak kararlar almak,
9)Dünya Çay piyasalarını izleyerek, özelikle Borsa ve diğer kurumlarla işbirliği içerisinde çalışarak kuru çay veya çay bitkisinden elde edilebilecek uç ürünlerin pazara sunulmasını denetlemek ve gerekli düzenlemeleri yapmak,
10) Bu kanun doğrultusunda ruhsat verdiği yaş çay üreticisi, kuru çay üreticisi, broker, akredite alıcı, paketçi ve makine imalatçıları ile depolama alanları ve nihai ürünlerin satıldığı tüm mağaza, dükkan, alış-veriş merkezi gibi alanlarda her türlü inceleme ve denetleme yapmak ve bu amaçla gerektiğinde ilgili diğer kurum, kuruluş ve kişilerden yardım almak, kuru çayların paketli olarak satıldığı ve kullanıldığı yerlerde tespit edilen standart dışı ürünleri toplatmak ve gerek gördüğü hallerde ilgililer hakkında yasal işlemler başlatmak,
11) Yurt içinde ve yurt dışında konusuyla ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak, gerektiğinde bu kuruluşlara Kurulun üye olmasına karar vermek, gerek duyduğunda yurt içinde ve/veya dışında tanıtım ajansları ve bürolar açmak, var olan ajans veya ofislerle işbirliği yapmak veya hizmet almak,
12)Kurulun personel politikasını oluşturmak,
13) Kurula taşınır ve taşınmaz mal veya hizmet alınması, satılması ve kiralanması konularında karar vermek,
14)Kurulun alacak, hak ve borçları hakkında karar vermek,
15) Kurula bağlı akredite laboratuarların tesis edilmesine ve işletilmesine ilişkin şartları tespit etmek veya akredite laboratuarlarla işbirliği yapmak, araştırma geliştirme faaliyetlerinde bulunmak,
16) Çay piyasasında mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların birliklerinden, görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgiyi almak, ticari sır niteliği taşımayan bilgileri gerektiğinde kamuoyu ve diğer ilgililerle paylaşmak,
17)Çay borsasının ve çayların depolandığı Lisanslı Depoların hijyenik şartlar bakımından uygun olup olmadığını izlemek ve denetlemek, kanunlarla verilen diğer görevleri yürütmek,
18) Ürün ihtisas borsası kanalıyla veya piyasa koşullarında satılabilecek çayların asgari kalite standartlarını belirlemek,
19 Kota miktarlarını belirlemek, kotaların iptali veya transferleri hakkında kararlar almak ve uygulamak,
20) Ambalajlanmış ürün olarak; gerek depolarda, gerekse satış noktalarında bulunan kuru çay ürünlerinin paketleri içerisinde muhtevasından farklı bir ürünün tespit edilmesi halinde, akredite alıcılardan paketlemeciye ve nihai olarak ürünü satmakta olanların tamamı hakkında her türlü yasal işlemleri yapmak,
21) Hasat dönemindeki yaş yaprak kalitesine göre oluşabilecek asgari atık yüzde miktarını belirlemek, bu atıkların tek bir merkezde toplanıp değerlendirilmesi, normların dışındaki düşük kaliteli ürünlerin uç ürün haline getirilebilmesi ve sektöre kazandırılması için gerekli olan teknoloji hakkında araştırmalar yapmak ve bu hususta yatırım yapılması için yaş çay üreticisinden kuru çay üreticisine, brokerlerden akredite alıcılara kadar tüm ilgilileri bir araya getirmek suretiyle ortak yatırım yapılmasını organize etmek,
22) Her yıl iklim şartlarını göz önünde bulundurarak, hasat döneminin başlangıç ve bitiş zamanlarını ilan etmek,
23) İhtiyaca göre gerek görüldüğünde yaş çay alanlarının gençleştirme ve yenileme periyotlarını belirlemek, ilan etmek ve yaptırtmak,
24) Yaş çay alanlarının genişletilmesine ve yeni ekim alanlarının oluşturulmasına karar vermek,
25) Yaş çay alanları ile üretim ve paketleme aşamalarında kullanılabilecek katkı maddeleri ile yine aynı süreçlerde kullanılması yasak olan yabancı maddeleri ilan etmek,
26) Yapılacak desteklemelerin ve ödemelerin planlamasını yapmak,
27) Çay Borsasının kuruluş çalışmalarını yapmak, kurdurmak; ilgili tüm tarafların belge ve ruhsatlarını vermek, standartlarını tespit ve ilan etmek, borsada satılacak ürünlere kalite standardizasyon belgesi vermek,
28) Paketli ürün satışlarında kullanılacak gramajlarla ilgili kesin standartları belirlemek ve ilan etmek,
29) Uluslararası marka ve logo oluşturma çalışmalarına destek vermek,
30) Uluslararası yeni bir marka ve imaj oluşturmak için serbest bölgelerde farklı ülke ürünleriyle harman yapılması konusunda alt yapı çalışmalarını desteklemek,
31) Sektörün tüm kademeleri için her türlü Ar-Ge faaliyeti yapmak,
32) Diğer çay üreticisi ülkelerle yeni bir platform oluşturup, dünya genelinde ortak pazarlama stratejileri belirlemek,
33) Toprak ve gübre üzerine her türlü araştırmayı yapmak, yaptırmak, kaliteli ürün elde edebilmek için kullanılacak gübrelerin özelliklerini belirlemek ve uygulama dönemlerini tespit ve ilan etmek, çalışmaları takip etmek,
34) Kaçak çayların iç pazara girmesini engelleyecek her türlü tedbirleri almak, bu konuda ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla koordinasyon içerisinde çalışarak kaçak çay işiyle iştigal ettiği tespit edilenler hakkında her türlü yasal işlemi yapmak ve yaptırmak,
35)Yürürlükteki mevzuat ve ekonomik göstergelerin yanında tüm ilgililerin de görüşlerini almak kaydı şartıyla, tespit edilen maliyetleri gözönünde bulundurarak, bir önceki yılın fiyatının altında olmamak üzere, asgari yaş yaprak kilogram fiyatı ile kalite farklılıklarına göre, Çay Borsasında satılacak asgari kuru çay kilogram fiyatlarını belirleyerek ilan etmek,
36) Tarafların talep etmesi halinde; yaş çay üreticisi ile kuru çay üreticisi arasındaki paylaşma oranı formüllerini, yaş yaprak bedelinin borsadaki kuru çay satış fiyatları üzerinden hesaplanmak suretiyle, her yıl hasat dönemi öncesinde tespit ve ilan etmek,
37)Çayla ilgili piyasa koşulları ve uluslararası gelişmeler ışığında değerlendirmeler yaparak, uygulanacak stratejiler konusunda kararlar almak, uygulamak, sonuçlarını izlemek,
38)Sektörle ilgili verileri toplamak, istatistik tutmak, periyodik olarak yayınlamak,
39)Piyasa koşulları ve uluslararası gelişmeler ışığında üretim, depolama, satış, ithalat, ihracat ve destekleme konularında planlar yapmak, stratejiler belirlemek, alınan kararları uygulamak,
40) Çay üretimi, tüketimi ve ticaretinin geliştirilmesine yönelik faaliyetlerde bulunmak,
41) Uluslararası normlarda ürün güvenliğinin sağlanması ve bu kapsamda kuru çay üreticilerinin ve diğer tarafların yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerini izlemek, güvenli olmayan ürünlerin güvenli hale getirilmesi için her türlü tedbiri almak,
42) Uluslararası pazarda yeni pazarlama teknikleri oluşturmak, markalaşma çalışmalarına destek olmak, bu amaçla gerektiğinde tüm kuru çay üretimi yapan gerçek veya tüzel kişilerle birlikte “ortak ihracat havuz sistemi” kurarak destek kaynakları oluşturmak, temin ve tahsis edilen destek ve kaynakları yönlendirmek,
43) Sektörle ilgili ulusal ve/veya uluslararası toplantı, sempozyum, panel, seminer, konferans, kongre, çalıştay ve benzeri etkinlikler düzenlemek ve bu amaçların gerçekleştirilmesi için çalışma grupları oluşturmak,
44) Sektörde yüksek kalitede üretimin gerçekleştirilmesi, standardizasyon ve sertifikasyonun sağlanması, piyasanın izlenmesi ve kalite kontrol sistemlerinin geliştirilmesi için gerekli politikaları belirlemek,
45) Sektörün yapısal sorunlarının çözülmesi, ihtiyaçlarının karşılanması ve uluslararası rekabet gücünün artırılması amacıyla önlemler almak,
46) Sektördeki üretim ve sanayi faaliyetleri çerçevesinde çevrenin, kamu sağlığının, üretici ve tüketici haklarının korunması, kırsal kalkınmanın temin edilmesine yönelik çalışmalar yapmak,
47) Sektörde sınaî mülkiyet haklarının korunmasına yardımcı olmak ve markalaşmayı teşvik etmek,
48) Sektörle ilgili eğitim, yayım ve danışmanlık hizmetlerini yürütmek,
49) Sektörle ilgili uzman eleman yetiştirilmesi amacıyla orta ve yüksek öğrenim kurumlarıyla ortak çalışmalar yapmak, mesleki teknik eleman yetiştirmek gayesiyle gerek duyulduğunda eğitim kurumları kurulmasını önermek ve desteklemek,
50) Bu kanunun amaçlarına uygun olarak sektörle ilgili diğer faaliyetlerde bulunmak ve ihtiyaca göre her türlü kararı alıp uygulamak ve düzenlemek,
51) Bu Kanunun ekinde yer alan cetveldeki toplam kadro sayısı geçilmemek üzere, kadro unvan ve derecelerinin değiştirilmesi ile bu kadroların kullanılmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemek.
Başkan MADDE 6- (a) Kurulun en üst yöneticisi olan Başkan, Kurulun genel yönetim ve temsilinden sorumludur. (b) Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:
1) Kurulun hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli bir biçimde çalışmasının en üst düzeyde organizasyonu ve koordinasyonunu sağlamak, Kurul hizmet birimleri arasında çıkabilecek görev ve yetki sorunlarını çözmek,
2) Kurul toplantılarının gündemini, gün ve saatini belirlemek, toplantıları idare etmek, gündeme alınmayan başvurular hakkında gerekli işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin olarak Kurula bilgi vermek,
3)Kurul kararlarının yayımlanmasını veya tebliğini sağlamak, bu kararların gereğinin yerine getirilmesini temin etmek ve uygulanmasını izlemek,
4) Hizmet birimlerinden gelen önerilere son şeklini vererek Kurula sunmak,
5) Kurulun belirlediği stratejilere, amaç ve hedeflere uygun olarak, Kurulun yıllık bütçesi ile malî tablolarını hazırlamak,
6) Kurulun en üst disiplin amiri sıfatıyla disiplin hükümlerini uygulamak,
7)Yıllık faaliyet raporlarını hazırlamak, amaç ve hedeflere göre faaliyetlerin değerlendirmesini yaptırmak ve bunları Kurula sunmak; Kurulun yıllık bütçesi ile gelir-gider kesin hesabını ve yıllık çalışma programını hazırlamak ve Kurula sunmak, Kurul bütçesinin uygulanmasını, gelirlerin toplanmasını, harcamaların yapılmasını sağlamak,
8) Kurulun faaliyet gösterdiği alanda strateji, politikalar ve ilgili mevzuat ile Başkanlığın ve çalışanların performans ölçütleri hakkında değerlendirme yapmak,
9) Kurulun diğer kuruluşlarla ilişkilerini yürütmek ve Kurulu temsil etmek,
10) Kurul tarafından atanması öngörülenler dışındaki Kurul personelini atamak,
11) Kurul Başkanı adına imzaya yetkili personelin görev ve yetki alanlarını belirlemek,
12) Kurulun yönetim ve işleyişine ilişkin denetleme ve incelemeler yapmak, bu maddede sayılmamakla beraber özel olarak herhangi bir birime verilemeyen diğer görevleri yerine getirmek ve getirilmesini temin etmek.
(c) Başkan, Kurula dâhil olmayan görev ve yetkilerinden bir bölümünü, sınırlarını açıkça belirlemek ve yazılı olmak kaydıyla alt kademelere devredebilir.
(ç) Başkan, toplam sayısı beşi geçmemek ve kendi görev süresiyle sınırlı olmak üzere hukuk, basın ve halkla ilişkiler, yönetim ve finans gibi alanlarda danışman görevlendirebilir.
(d) Başkana, başkanlığa ilişkin görevlerinde yardımcı olmak üzere Kurul kararı ile bir Başkanvekili atanır. Bizzat başkan tarafından kullanılması gereken yetkiler hariç olmak üzere; Başkanvekili, Başkana ait ve başkan tarafından açıkça itiraz edilmeyen yetkilerin tamamını kullanabilir. Başkan ve Başkanvekilinin yokluğunda, başkanlık makamına en yaşlı üye vekâlet eder.
Kurulun hizmet birimleri MADDE 7- (1) Kurulun hizmet birimleri, daire başkanlıkları şeklinde teşkilatlanmış anahizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimlerinden oluşur.
Kurul, işlevini ve görevlerini yerine getirmek gayesiyle sayıları on adedi geçmemek üzere daire başkanlıkları kurar. Destek Hizmetleri, Strateji Geliştirme ve Planlama, Tarım, Kota-Lisans ve Ruhsatlandırma, Destekleme ve Mali İşler, Araştırma-Geliştirme, Üretim-Piyasa Denetleme ve Düzenleme Daire Başkanlıkları öncelikli olarak kurulur.
Kurul personeli MADDE 8- (1) Bu Kanun ile Kurula verilen görevlerin gerektirdiği sürekli görev ve hizmetler; daire başkanları ile yeteri kadar uzman ve uzman yardımcısından oluşan meslek personeli ve sözleşmeli personel tarafından yürütülür.
(2) Uzman ve uzman yardımcıları sayısının daire ve branşlar arasındaki dağılımına Kurul tarafından karar verilir.
(3) Daire başkanları, başkanlık müşavirleri, uzman ve uzman yardımcıları ile diğer personel kadro karşılığı sözleşmeli statüde istihdam edilir. Kadro karşılığı sözleşmeli çalışan Kurul personeli ücret, malî ve sosyal haklar dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbidir.
(4) Kurulun ana hizmet birimlerinde uzmanlık gerektiren işlerde meslek personeli çalıştırılması esastır. Kurul, bu Kanunun eki cetvellerde yer alan toplam kadro sayısının yüzde ellisini geçmemek üzere; kurulca belirlenen ücret limitleri dâhilinde İş Kanununa tabi olarak personel çalıştırabilir.
(5) Uzman ve uzman yardımcılığı statüsünde çalışacaklar, merkezî yarışma sınavıyla belirlenenler arasından atanır. (olay53) Uzman yardımcılığına atananlar; üç yıl çalışmak ve son üç yılın sicil ortalaması yetmişaltıdan aşağı olmamak kaydıyla, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde veya buna denk kabul edilen uluslararası geçerliliği bulunan yabancı dil puanı alması, yeterlik sınavında başarılı olması ve konuları ile ilgili hazırlayacakları uzmanlık tezinin, oluşturulacak jüri tarafından kabul edilmesi hâlinde uzman olarak atanır ve bunlara bir defaya mahsus olmak üzere bir derece yükseltilmesi uygulanır. Mazereti olmaksızın tez hazırlamayan veya sınava girmeyen veya sınavda iki defa başarısız olanlar diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki öğrenim durumlarına uygun kadrolara atanmak üzere Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
(6) Kurulun meslek ve idarî personelinin yeterlik ve yarışma sınavları, nitelikleri ile çalışma usûl ve esasları ile ilgili diğer hususlar Kurul tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.
Kurul personelinin maaş ve özlük hakları MADDE 9- (1) Kurul Başkanına Başbakanlık Müsteşarı için belirlenen her türlü ödemeler dâhil malî ve sosyal haklar tutarında aylık ücret ödenir. Başbakanlık müsteşarına ödenenlerden, vergi ve diğer yasal kesintilere tâbi olmayanlar bu Kanuna göre de vergi ve diğer kesintilere tâbi olmaz. Kurul Başkan Vekiline, Kurul Başkanına yapılan ödemelerin yüzde seksen beşi, Kurul üyelerine ise, yüzde yetmişbeşi oranında aynı esas ve usullere göre ödeme yapılır.
(2) Kadro karşılığı sözleşmeli personel ile diğer personelin ücretleri ve diğer malî ve sosyal hakları birinci fıkrada belirlenen ücret tavanını geçmemek üzere Kurul tarafından tespit edilir.
(3) Kurul personeline Kurulca belirlenecek esaslar çerçevesinde fazla mesai ücreti ve performansa dayalı ödül verilebilir. Her halde Kurul personeline yapılacak ödemeler tutarı, birinci fıkrada belirlenen ücret tavanını geçemez.
(4) Kurul Başkan ve üyeliklerine atananlar ile daire başkanları, müdürler, başkanlık müşavirleri, meslek personeli ve avukatlar hakkında Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile ek ve değişikliklerine ilişkin hükümler ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uygulanır. Emeklilik ve diğer bakımlardan Kurul Başkanına Başbakanlık müsteşarı, Kurul Başkanvekili ve üyelerine Başbakanlık müsteşar yardımcısı, daire başkanlarına Başbakanlık genel müdür yardımcısı, başkanlık müşavirlerine Başbakanlık müşaviri, Kurul avukatlarına ve Kurul uzmanlarına kazanılmış hak aylık dereceleri itibarıyla karşılık gelen Başbakanlık uzmanı, Kurul uzman yardımcılarına Başbakanlık uzman yardımcıları için tespit edilen ek gösterge ve tazminatlar uygulanır. Bu görevlerde geçirilen süreler ek gösterge ve tazminat ödenmesini gerektiren görevlerde geçmiş sayılır. Bu hükümler, akademik unvanların kazanılması için gerekli şartlar saklı kalmak üzere üniversite öğretim elemanı kadrolarından gelen Kurul üyeleri ile personel hakkında da uygulanır.
MADDE 10- Kurulun Gelir-Giderleri, Mal ve Varlıkları -- Kurulun Gelirleri
a) Mamul üretimi, satışı ve uygunluk belgesi başına alınacak tutar, b)Tescil, izin, kota ve ruhsat harçları, c) Bu kanunda yer alan idari para cezalarının yüzde ellisi, d)Borsada satılan kuru çay üzerinden alınacak binde ikiyi geçmeyecek ücretler, e)Sair gelirler, Kurulun giderleri a) İdari giderler, b)Sektörle ilgili araştırma-geliştirme faaliyetleri ile Kurulun gerekli gördüğü faaliyetlerin desteklenmesinden doğan giderlerdir. Kurulun giderleri, Kurul kararıyla yürürlüğe giren yıllık bütçeye göre yapılır. Kurulun bütçe yılı takvim yılıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Çay Alanı Ruhsat İşlemleri MADDE 11- (1) Kurul, çay üretimi yapılacak bölgenin coğrafi sınırlarını; Bakanlık ve Genel Müdürlüğün görüşünü almak suretiyle tespit ve ilan eder. İlan edilecek coğrafi alan içerisindeki mevcut çay bahçeleri ile yeni oluşturulacak çay bahçelerinin uygunluğu, uzman ekip tarafından saptandıktan sonra, harca tabi olmaksızın ruhsat verilir. Kurul’dan izin alınmaksızın yeni çay tarım alanı tesis edilemez.
(2) Ruhsat verilen çay bahçelerinin tapu kayıtlarına uygunluğu sağlanır. Tapusu bulunmayan yerlerin özel kadastral haritası yaptırılır. Ruhsat kayıtları, yaptırılan bu haritalara göre yeniden oluşturulur. Bu çalışmalarda Bakanlık, Tapu-Kadastro Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Belediyeler, İl Özel İdareleri, Ziraat Odaları ve bu konudaki tüm ilgili kurumlar her türlü bilgi ve desteği vermekle yükümlüdür. Yapılan bu çalışmalar sonucunda tüm çay tarım alanlarının ruhsatları yeniden düzenlenir ve bu bilgiler doğrultusunda çiftçi kayıt sistemi oluşturulur. Çay üretim alanlarının belirlenmesinde erozyon ve heyelanların önlenmesi için gerekli hassasiyet gösterilir.
(3) Kurul, ülke çaycılığına ilişkin makro düzeyde politikalar oluşturmak ve uygulamak amacıyla; mevcut ruhsatlı çay bahçelerini sürekli olarak izler ve düzenli olarak toprak tahlillerini yaptırır, çay bitkisinin kalite değerlerinin tespitine dönük verileri laboratuar ortamında ölçtürür. Kurul, bu tahliller sonucu, gübreleme ve gençleştirme-yenilemeye ilişkin bağlayıcı kararlar alır ve uygulamayı izler. Çay tarımında, bilimsel zorunluluklar nedeniyle Kurul tarafından izin verilenler hariç olmak üzere, kimyasal mücadele yapılamaz. Kurul kararlarına uymayan yaş çay üreticilerinin ruhsatları aykırılık giderilinceye kadar askıya alınır.
(4) Yukarıda zikredilen konu ve sorumluluklara aykırılığın tespiti halinde Kurul tarafından verilen sürede aykırılığın giderilemediği durumlarda, çay tarım alanı ruhsatı üç aydan bir yıla kadar değişen sürelerde geçici olarak iptal olunur ve bu iptal kararı yayınlanır; sektör ilgililerinin tamamına duyurulur. Çay tarım alanı ruhsatının iptali halinde yaş çay üreticisi, Devletçe sağlanan desteklerden yararlanamaz ve hiçbir kuru çay üreticisine yaş çay satamaz.
(5) Ruhsat işlemlerinin nasıl yürütüleceği, Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Kuru çay üretici ruhsatı (6) Kuru çay üretici ruhsatı olmaksızın kuru çay üretimi yapılamaz. Çay imalatı yapacak kuru çay üreticilerine ait fabrika, atölye veya benzeri tesislerin teknik ve fiziki yeterliliği ile hijyen şartlarının uluslararası normlara uygunluğu Kurul tarafından denetlenir ve yeterli görülenlere, diğer ilgili ve sorumlu kurum ve kuruluşların da görüşü alınmak suretiyle Kurul tarafından kuru çay üretici ruhsatı verilir. Ruhsat verilmesi için aranan şartların sürekliliği esas olup, şartların yitirilmesi halinde verilen ruhsat, gerekli şartlar sağlanana kadar askıya alınır.
(7) Üretilen kuru çaylar, yürürlükteki kanun ve diğer mevzuatlar ile Kurulca belirlenecek ilave standartlara uygun olmak zorundadır. Görevli uzmanlar, üretimin her aşamasını her vakit izlemeye, gerekli gördükleri bilgileri istemeye, bunların tüm defter, kayıt ve belgelerini ve sair bilgi ihtiva eden vasıtalarını incelemeye ve bunların örneklerini almaya, işlem ve hesaplarını denetlemeye, ilgililerden yazılı ve sözlü bilgi almaya, gerekli tutanakları düzenlemeye yetkili olup, ilgililer de istenilen bilgi, belge, defter ve sair vasıtaların örneklerini vermek, yazılı ve sözlü bilgi vermekle yükümlüdürler.
Kuru çay üreticileri, görevli uzmanlara gerekli izleme ve incelemeleri yapabilmesi için işletmenin her bölümünü açmak ve numune almalarına müsaade etmekle yükümlüdürler.
Denetimle görevlendirilen uzmanlar tarafından istenecek defter, evrak, dosya, kayıt ve diğer belgelerin ibraz veya teslim edilmemesi halinde, Uzmanlar, kuru çay üreticilerinin fabrika ve eklentilerinde, üretim faaliyetine engel olmaksızın ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte hareket etmek kaydıyla arama yapabilir. Aramada bulunan ve incelenmesine lüzum görülen defterler ve belgeler ayrıntılı bir tutanakla tespit olunur ve yerinde incelemenin mümkün olmadığı hallerde muhafaza altına alınarak inceleme yapanın çalıştığı yere sevk edilir. Arama sonucunda alınan defter ve belgeler üzerindeki incelemeler en geç üç ay içinde sonuçlandırılarak bir tutanakla sahibine geri verilir.
(8) Kuru çay üretiminin hiçbir aşamasında ve piyasaya arz sırasında, bilimsel zorunluluklar nedeniyle Kurul tarafından izin verilenler hariç olmak üzere, kimyasal katkı maddesi kullanılamaz.
(9) Kuru çay üretici ruhsatı verilen gerçek veya tüzel kişilerin finansal durumları periyodik olarak ve lüzum görülmesi halinde re’sen, görevli uzmanlarca izlenir ve incelenir. İnceleme sonuçları rapora bağlanarak uygun iletişim vasıtaları ile ilan olunur ve muhataplarının bilgi edinmesi sağlanır.
ÇAY KANUN TASLAĞININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ
